Eindhoven

Biebestafette Quote van de week. Dit is een bericht dat tijdens de "Biebestafette" actie in een van de boeken is geschreven.

De stad Eindhoven behoort niet meer tot de slimste regio van de wereld. Onlangs is de stad zelf van de lijst van 200 kandidaten verwijderd. De reden? Eindhovenaren kunnen niet meer goed lezen.

Deze stelling verscheen in diverse vooraanstaande bladen en had grote impact op de inwoners van Eindhoven. Ontkennen is er echter niet meer bij. “Ik kan niet zeggen dat ik verrast ben,” aldus een inwoner. “We hadden al een tijd het idee dat er steeds meer fouten gemaakt worden: op scholen, in bedrijven maar ook bij de gemeente. Met fouten bedoel ik onduidelijke brieven of e-mails. Niemand begrijpt wat er precies instaat” Het is een beeld dat steeds vaker van Eindhoven wordt gegeven. Er worden verkeerd gespelde nieuwsbrieven verstuurd en zelfs de bewegwijzering wemelt van de de fouten. Cijfers wijzen uit dat het ook in het zakenleven op gebied van schriftelijke communicatie misgaat. De informatie wordt niet begrepen en het gevolg is dat de economie er zwaar onder lijdt. Het gaat echter op meer fronten mis. De basisschoolleerlingen in Eindhoven presteren steeds slechter op het gebied van taal, waaronder begrijpend lezen. De Cito scores zijn dramatisch gedaald en de middelbare scholen kampen met tekorten voor aanmeldingen voor havo en atheneum.

Wat is de oorzaak van dit alles?

“We zijn uiteraard bezig om dit te onderzoeken”, verklaart een medewerker van de gemeente. “De oorzaak lijkt te liggen in een besluit uit 2011. Dit betrof het sluiten van alle bibliotheekvestigingen. Hoofdschuddend: “Achteraf is het altijd gemakkelijk praten, maar dit was een slechte beslissing.” Uit voorlopige rapporten blijkt dat vooral kinderen hinder ondervonden van de maatregel. Voorheen sleepten ze elke week een stapel boekjes mee naar huis. Telkens weden de boekjes wat dikker en telkens een AVI hoger. Kinderen kregen plezier in lezen en werden van alle kanten gestimuleerd. Door het sluiten van de wijkvestigingen werd het steeds moeilijker om aan boekjes te komen. Veel ouders werden afgeschrikt door de lange reistijd en de overvolle steunpunten. Hierdoor gingen steeds minder kinderen lezen en verloren zij het plezier hierin.

“Een tijdlang is met de beschuldigende vinger naar scholen gewezen” vertelt de ambtenaar. “Maar dat bleek onterecht. De scholen staken zelfs meer energie in taalonderwijs, maar ze beschikten simpelweg niet over het materiaal en de tijd om de verdwenen bibliotheken te vervangen. Hun lesprogramma was al overvol en ze konden de taalachterstand niet compenseren met meer lessen. Dit komt omdat een groot deel van het taalonderwijs vooral thuis wordt gegeven, spelenderwijs, door voorgelezen te worden en door zelf te lezen.” Een bibliotheek had een dubbele functie hierin: Ouders konden gemakkelijk elke week boeken lenen om voor te lezen. Daarnaast verzorgde de bibliotheek voorleesmiddagen, waarin kinderen van allerlei leeftijden gekluisterd waren aan de lippen van de lezers. Met het sluiten van de filialen is deze belangrijke functie verloren gegaan. De gemeente reageert geschokt op de berichtgeving over Eindhoven, maar onderkent het probleem.

Hoeveel jaren eroverheen zullen gaan voordat de taalontwikkeling weer op peil is, valt niet te voorspellen. Tegelijk met het besluit om de filialen weer te openen, zal ook een advies worden uitgesproken voor de toekomst: Nooit meer aan de bibliotheken komen. Door te bezuinigen op bibliotheken, verarmen we de taal.