Eindhoven

'Farma chanteert maatschappij met dure medicijnen’, kopt het Financieel Dagblad van 16 augustus 2014. Dit naar aanleiding van een publicatie in het tijdschrift Forbes, waarin de econoom Thomas Philipson en oud-bestuurder van de FDA (The Food and Drug Administration van de Amerikaanse overheid) Andrew von Eschenbach stellen dat mensen voor peperdure medicijnen maar een lening moeten afsluiten. Ze hebben er tenslotte hun hele leven profijt van, net als van een huis waar je toch ook een hypotheek voor afsluit. Verder schrijven ze dat als een besmettelijke ziekte kan worden teruggedrongen via een duur medicijn de mensen die daardoor niet worden besmet, financieel maar moeten bijdragen. Als voorbeeld wordt een medicijn tegen Hepatitis C genoemd dat 1.000 dollar per pil kost; de hele kuur komt op een bedrag van 85.000 dollar.

Het systeem dat gezonde mensen bijdragen aan de genezing van de zieke medemens mag dan voor Amerikanen revolutionair klinken, maar in Nederland kennen we dat systeem al jaren; de verplichte ziektekostenverzekering.

Voor de geneesmiddelenfabrikanten is zo’n verzekering – alleen al de Nederlanders storten jaarlijks vele miljarden euro’s in deze pot - een snoeppot waar ze maar wat graag in graaien. Wat is tenslotte 85.000 dollar voor een Hepatitismedicijn op een bedrag van miljarden euro’s. En, wie kan er anders 85.000 dollar privé op tafel leggen voor zo’n medicijn? Temeer daar het vooral arme mensen zijn die aan deze ziekte blootgesteld zijn.

Hoe duur ook voor een privépersoon, ook aan de collectieve pot van de ziektekostenverzekering zit een einde. Aan de andere kant: wat moeten wij als maatschappij doen met een doodzieke patiënt met een ziekte die eenvoudig genezen kan worden, maar dan wel tegen een hoge prijs? Daarin zit hem de chantage!

Van de Farma-multinationals hoeven we niets te verwachten. Van maatschappelijk verantwoord ondernemen hebben ze nog nooit gehoord. Met hun zieke geest kunnen ze alleen maar bedenken dat de winsten almaar omhoog moeten. De omzet van de Farma is inmiddels de 300 miljard euro al ruim voorbij.

Terwijl wij op dit moment door de regering gedwongen worden op de zorg te bezuinigen, zou diezelfde regering zich beter kunnen afvragen waarom ze zich laten chanteren door de pillenindustrie.

Er zijn twee oplossingen. De overheid trekt zich niets meer aan van de patenten van Farmaindustrie en maakt de medicijnen zelf. De internationale Rechten van de Mens gaan boven het patentrecht. Dit is al eerder vertoond in Zuid Afrika in verband met aidsremmers.

Of, we richten samen met landen die daar aan mee willen werken zelf een non-profit ontwikkelingslaboratorium in voor de geneeskunde. Met de miljarden die we nu weggooien moet dat niet al te moeilijk zijn.

Probleem hierbij is dat onze neoliberale regering alleen maar heil ziet in het privatiseren van nutsvoorzieningen. Het oprichten van een overheidsinstelling ten nutte van het collectief belang past daar niet in. Het negeren van patenten past ook niet bij Rutte en Samsom, want daar is moed en verantwoordelijkheidsgevoel voor nodig.

Mick van Son
17 augustus 2014