Eindhoven

Het heeft lang geduurd, maar op 29 mei werd er dan eindelijk weer met de raadsleden gesproken over de stand van zaken rond de bibliotheek. Vooraf werden we overspoeld met rapporten en notities. Het was de bedoeling dat de commissieleden hun mening gaven over de voortgang van de reorganisatie van de bibliotheek.

Jammer was dat bijna alle vergadertijd was gebruikt voor een ander agendapunt, slechts enkele fracties, waaronder de SP, konden het woord voeren. Binnenkort volgt de rest en de reactie van de wethouder.

Voor de SP zijn drie zaken van het grootste belang: het tempo waarmee de wethouder aan de slag is gegaan, zij pakt de toegestane eerste bezuinigingsronde zeer voortvarend aan, het feit dat de doelstelling om bibliotheekfuncties onder te brengen in wijkcentra is losgelaten en de financiële consequenties en onzekerheden.

Reportage Studio040

Wat dat tempo betreft: de wethouder wil binnen nu en anderhalf jaar alle filialen sluiten en voorzieningen in scholen, spilcentra en ouderencentra realiseren. Volgens de SP een onhaalbaar plan, het is absoluut onduidelijk of de nieuwe plekken beschikbaar of zelfs bekend zijn. De sluiting van negen filialen is een bezuiniging van twee miljoen, maar de huurcontracten van Strijp, Stratum en Woenselse Heide moeten dan wel voortijdig opgezegd, en dat kost geld. Bovendien is er onvoldoende zekerheid over de kosten voor verplaatsing naar scholen en ouderenvoorzieningen. Gaat dat zo soepel lopen als het college verwacht, en wat te doen als het tegenzit?

Dan de wijkcentra: de bibliotheek is een belangrijke ontmoetingsplek in de wijk, meer dan een school of ouderenvoorziening dat kan zijn. Hier wringt het verhaal: buurtontmoeting wordt erkend als belangrijk, niet alleen in dit stuk, maar collegebreed, op allerlei onderwerpen, maar hier ziet het college geen rol voor de bibliotheek in de wijkcentra.

Dan de financiën: onderzoek door een bureau wijst uit dat de voorgestelde bezuiniging niet haalbaar is met de voorgestelde plannen. Het college wil nu meer saneren en ombuigen om de bezuiniging wel te realiseren. Dat is de omgekeerde wereld. Het moet kunnen, en kan het niet, dan kan het toch.

Laagdrempelig, nu is de bieb dat nog

Nog een pijnpunt voor ons: er valt in de rapporten bitter weinig te lezen over de culturele functie en taak van de bibliotheek. Het lijkt of men vergeten is dat het over een culturele instelling gaat. Digitalisering en moderne media, leren en informeren, dat zijn de toverwoorden.

De SP heeft in de vergadering gesteld het tempo en het vastbijten niet te snappen. Het verhaal ademt een drang tot bezuinigen, en ook al kan dat niet volgens de financiële analyse, dan kan het toch, want dan buigen we nog meer om. Ik zei het gevoel te hebben van een kind en het badwater en van het gevaar van de beer en de huid. Straks is er niks of onvoldoende over in de wijken, en draai dat dan maar eens terug.

De SP adviseerde de wethouder om breder te kijken, om te denken aan de buurtontmoetingsruimten en de toekomst daarvan, aan hun rol en functie in een stad die inzet op samenwerken met en door inwoners.

Centrale bibliotheek in de Witte Dame

Dit laatste vind ik het grootste punt: enerzijds inzetten op betrokken burgers, op buurtontmoeting en verantwoordelijkheid nemen door de mensen in die buurten. Anderzijds de buurtvoorzieningen verwaarlozen en daarmee laten verdwijnen. Bibliotheken zijn een kans om die buurtplekken te verstevigen, maar dat laten we na.

Tot slot: Eindhoven is een technologiestad, een slimme stad, daar moet de bibliotheek meer ruimte krijgen, letterlijk en figuurlijk, zichtbaar en toegankelijk in alle delen van de stad.

Het laatste woord is nog niet gesproken, dit was een tussentijds bericht. Wij volgen de zaak met argusogen.

Lees hier (pdf-file) ‘Het boek voor het behoud van de bibliotheek’.

Ans Heesterbeek
Raadslid SP