Eindhoven

Help! Rutte komt weer 6 miljard tekort. Dat betekent in september dus weer lastenverzwaringen en bezuinigingen. Dit is geen nieuws; dat wisten we al. Wel nieuws is dat het UWV sinds 2002 3 miljard heeft uitgegeven aan een rammelend computerprogramma.

Verder stelt het UWV dat deze kosten vergelijkbaar zijn met de ICT-kosten van andere overheidsinstellingen van gelijke grootte. Dan gaat het dus over een veelvoud van 3 miljard. Zetten we dit af tegen de bezuinigingen en lastenverzwaringen van het kabinet Rutte, die onze economie in rap tempo naar de Filistijnen helpen, dan roept dat op z’n minst vragen op.

Vraag 1. Toen Balkenende de bezuinigingen op het UWV aankondigde was het de bedoeling dat met het computerprogramma goedkoper gewerkt kon worden dan met mensen. Is dat waar? Delen we 3 miljard door een gemiddeld jaarsalaris van 50.000 euro dan kunnen we daar 60.000 mensen van betalen.

Dat geldt alleen nog maar voor het UWV. Niet alleen zouden er dan minder uitkeringen betaald hoeven te worden, maar mensen met werk en een redelijk salaris geven ook geld uit, hetgeen weer betekent dat dat ten goede komt aan de economie en de schatkist.

Verder is het de vraag of werkelozen meer geholpen zijn met een computerprogramma of met een betrokken menselijke consult. Het antwoord lijkt mij duidelijk.

Vraag 2. Zijn de kosten voor zo’n programma wel redelijk? Dat lijkt onwaarschijnlijk. Daar waar miljarden over de toonbank gaan zijn er altijd mensen die er grote belangen bij hebben dat de melkkoe melk blijft geven. Zolang het UWV-programma (ernstige) problemen blijft geven kunnen de betrokken ICT-bedrijven jaarlijks een paar honderd miljoen blijven incasseren.

Vraag 3. Is de overheid in staat zulke grote en dure ICT-projecten te begeleiden en te controleren? Al vaker is vastgesteld dat de overheid daartoe niet in staat is. Het begint al bij de aanbestedingsprocedure. Wanneer niet tot in detail duidelijk is wat de overheid van het ICT-bedrijf vraagt, kan het bedrijf naar hartenlust meerkosten blijven opvoeren.

Bovendien wordt de opdrachtgever constant verleid om leuke extraatjes in te bouwen. Behalve dat daar weer extra geld mee gemoeid is, wordt het programma daar alleen maar ingewikkelder door, waardoor het programma het doel voorbij schiet en er constant aan het programma gesleuteld moet worden. Het UWV is daar een mooi voorbeeld van.

Als laatste moet nog de afschuifcultuur genoemd worden. Ambtenaren en semiambtenaren laten maar wat graag de verantwoordelijkheid bij de ingehuurde professionals om zelf geen risico’s te lopen bij eventuele missers. Op dit gebied valt nog een wereld (en veel geld) te winnen.

Het wordt inmiddels een saai verhaal, maar als we de rijksbegroting op orde willen hebben zijn er plenty mogelijkheden om beter op de centjes te letten. En wel zonder dat de burgers er voor moeten bloeden en zonder dat de economie naar de knoppen geholpen wordt.

SP: Vandaag is bekend geworden dat de inflatie afgelopen maand is opgelopen tot 3,1 procent. Dat hebben we volgens het CBS te danken aan de verhoging van de belastingen en accijnzen door Rutte.

Als Rutte in het najaar beslist inderdaad 6 miljard te bezuinigen en de geldontwaarding 3,1% is heeft hij door eigen schuld een extra bedrag nodig ad. 186 miljoen. En wie mag dat betalen? Dat is dus een mooi voorbeeld van de economische spiraal naar beneden. Wanneer gaat het verstand van die man eindelijk werken? Zucht!

Mick van Son