Eindhoven

Op 9 april heeft de directeur van Airport Eindhoven, Joost Meijs, een brief gestuurd. Hij geeft daarin antwoord op kernvragen over het Ontwerp Luchthavenbesluit. Die antwoorden hebben een bepaalde kleuring en zijn op zijn minst niet volledig.

Daarom lijkt het de Belangenbehartiging Omwonenden Welschap (BOW) en Geen Vluchten Na Elven (GVNE) nuttig U enige aanvullende informatie te verstrekken. U kunt dan de hele problematiek beter overzien en bent tenminste volledig en transparant geïnformeerd. De kernvraag is of het planningsgemak van Eindhoven Airport en de Home Carriers opweegt tegen de structurele nachtrustverstoring van vele duizenden omwonenden.

VRAGEN EN ANTWOORDEN ONTWERP-LUCHTHAVENBESLUIT

1. Klopt het dat de openstellingtijden van Eindhoven Airport in het ontwerp-luchthavenbesluit afwijken van de afspraken over de openstellingtijden in het Aldersadvies Eindhoven?

Antwoord Eindhoven Airport:

Nee. In het Aldersadvies Eindhoven, dat met het kabinetsbesluit van december 2010 staand beleid is geworden, is opgenomen dat de burgerluchthaven in Eindhoven is geopend op alle dagen van de week tussen 07.00 en 23.00 uur zonder beperkingen. Daarnaast is op alle dagen van de week voor het uur van 23.00 tot 24.00 uur in het Aldersadvies opgenomen dat er een beperkt aantal landingen is toegestaan. In ieder geval tot het moment van evaluatie gaat het dan om niet meer dan vier slots voor landingen. Met de evaluatie wordt bedoeld de evaluatie van de eerste tranche van het Aldersadvies. Deze eerste tranche loopt tot en met 2015; de evaluatie vindt plaats medio 2015.

In het ontwerp-luchthavenbesluit zijn de openstellingtijden precies zo opgenomen als in het Aldersadvies is afgesproken: zeven dagen per week geopend van 07.00 tot 23.00 uur en tussen 23.00 en 24.00 uur een mogelijkheid voor een beperkt aantal landingen. Deze landingen zijn nodig voor toestellen die de luchthaven als thuisbasis hebben, de zgn. home based toestellen. Dit staat helemaal los van de extensieregeling die geldt in geval van vertraging van vluchten ten gevolge van redelijkerwijs niet te voorziene omstandigheden of verkeersleidingstechnische redenen.

HET JUISTE ANTWOORD IS:

Ja, ze wijken af. In het Ontwerp Luchthavenbesluit staat, in afwijking van het Aldersadvies, een openingstijd van 7.00 tot 24.00 uur, met een bepaling dat er in het laatste uur maximaal 8 landingen mogen plaatsvinden. Dat lijkt materieel hetzelfde, maar is het niet. Door de eindtijd van het reguliere vliegbedrijf te verschuiven van 23.00 tot 24.00 worden de 8 landingen automatisch regulier in te plannen slots (een tijdvenster waarbinnen een vliegtuig mag landen of opstijgen) en is een verlenging van de bestaande extensie regeling voor vertraagde vluchten noodzakelijk. Die is nu tot 24.00 uur en dat wordt in het Ontwerp Luchthavenbesluit tot 1.00 uur!! Dit staat allemaal niet in het Aldersadvies. In dat advies (pagina 14) staan reguliere openstellingstijden van 07.00 tot 23.00 uur. . Overdag landen er straks gemiddeld 3,2 vliegtuigen per uur. Het Ontwerp Luchthavenbesluit staat dus omwonenden geen acht uur noodzakelijke nachtrust toe en geeft zelfs een piekbelasting van 8 landingen tussen 23.00 en 24.00, het uur waarin veel mensen willen gaan slapen.

Ook wordt vergeten te vermelden dat in het Aldersadvies een inspanningsverplichting is opgenomen voor het later starten met vliegen op de zondag. Dat is wel degelijk een beperking van de openingstijden.

2. Klopt het dat in het ontwerp-luchthavenbesluit meer landingen tussen 23.00 en 24.00 uur worden vastgelegd dan is afgesproken in het Aldersadvies Eindhoven?

Antwoord Eindhoven Airport:

Nee. In het Aldersadvies Eindhoven is afgesproken dat er tussen 23.00 en 24.00 uur een beperkt aantal landingen is toegestaan. Voor de eerste tranche, tot en met 2015, gaat het om niet meer dan vier slots. In het Aldersadvies Eindhoven is onbenoemd gelaten hoeveel landingen in de tweede tranche toegestaan zouden zijn. In het kader van de milieueffectrapportage voor het luchthavenbesluit Eindhoven is het beperkt aantal landingen tussen 23.00 en 24.00 uur voor de tweede tranche van het Aldersadvies (periode 2016-2020) nader gekwantificeerd om de milieueffecten in kaart te kunnen brengen. De eerste groeifase op Eindhoven wordt mogelijk met vier landingen tussen 23.00 en 24.00 uur voor home based toestellen. Voor verdere doorgroei in de tweede tranche, die ongeveer even groot zal zijn als de groei in de eerste tranche, is uitgegaan van maximaal acht landingen tussen 23.00 en 24.00 uur. Dit maximum aantal is vastgelegd in het ontwerp-luchthavenbesluit. Dit luchthavenbesluit geeft slechts een juridisch maximum aan, de daadwerkelijke gunning van het aantal slots tussen 23.00 en 24.00 uur in de tweede tranche (vanaf 2016) geschiedt middels een medegebruikvergunning. Dit aantal voor de tweede tranche zal worden bepaald tijdens de evaluatie (medio 2015) aan de Alderstafel. (Zie ook het antwoord op vraag 5.)

HET JUISTE ANTWOORD IS:

Ja, dat klopt. Bij het Aldersadvies zit een rapport van prof. De Wit en een business case van Eindhoven Airport zelf. De landingen na 23.00 uur zijn bedoeld voor vliegtuigen van home carriers (vliegmaatschappijen die een thuisbasis op Eindhoven Airport hebben). Prof. De Wit noemt 2 tot 5 van deze vliegtuigen en in de business case (managementsamenvatting, pagina 3) staan er voor het gecontroleerde en duurzame scenario (de basis van het Aldersadvies) 4 vliegtuigen voor de totale groei van 18.000 naar 43.000 vluchten, dat is voor fase 1 en 2 samen. In het Aldersadvies staat tot 2 maal toe, dat 4 slots verankerd moeten worden in het Luchthavenbesluit. Er staat nergens dat dit alleen voor de 1e fase zou zijn. Daarnaast staat er letterlijk “in ieder geval tot het moment van evaluatie zal het daarbij om niet meer dan 4 slots gaan”. Het zouden er in de evaluatie dus ook minder kunnen worden dan 4, omdat het helemaal niet nodig is om elk vliegtuig van een home carrier ook een landingsmogelijkheid na 23.00 te bieden Daarnaast is het aantal 8 nergens in het Aldersadvies genoemd, maar buiten de Alderstafel om geregeld tussen Eindhoven Airport en het Ministerie, dat ons dat letterlijk als volgt heeft bevestigd:

Ten behoeve van het ontwerp-luchthavenbesluit Eindhoven – dat de tweede tranche als ruimtelijke reservering vastlegt – is het in het Aldersadvies Eindhoven vermelde “een beperkt aantal” door het bevoegd gezag in overleg met Eindhoven Airport N.V. geconcretiseerd tot “niet meer dan acht landingen per dag voor landingen”.

Een oordeel over deze gang van zaken laten wij aan u over.

3. Klopt het dat de slots tussen 23.00 en 24.00 uur zijn bedoeld voor vluchten die vertraagd binnen komen? In het Aldersadvies Eindhoven wordt immers gesproken over 'reguliere openingstijden van 07.00 tot 23.00 uur'. Het woordje 'regulier' staat niet genoemd bij de slots tussen 23.00 en 24.00 uur.

Antwoord Eindhoven Airport:

Nee. De slots tussen 23.00 en 24.00 uur zijn bedoeld voor geplande landingen van de home based toestellen. Een slot is in de luchtvaart een tijdsperiode waarbinnen een vliegtuig mag opstijgen of landen op een luchthaven. Dit is een vaste tijdsperiode die een luchtvaartmaatschappij opneemt in haar dienstregeling. Het gaat dan dus om geplande vluchten (niet om bijv. vertraagde vluchten). In dit geval is specifiek afgesproken dat het bij deze slots tussen 23.00 en 24.00 uur uitsluitend gaat om landingen; een vliegtuig mag dus niet opstijgen tussen 23.00 en 24.00 uur. Het woord 'regulier' slaat op het feit dat binnen deze tijden (van 07.00 tot 23.00 uur) geen beperkingen gelden. Tussen 23.00 uur en 24.00 uur geldt een beperking in het aantal slots (maximaal vier in de eerste tranche en maximaal acht in de tweede tranche) en de beperking dat alleen landende vliegtuigen zijn toegestaan.

HET JUISTE ANTWOORD IS:

Ja, volgens diverse deelnemers aan de Alderstafel (BOW, BMF en de meeste randgemeenten). Ook in de communicatie naar buiten is altijd gesproken over openingstijden van 7.00 tot 23.00 uur met enkele landingen na 23.00 uur. En niet over een piekbelasting tussen 23.00 en 24.00 uur van 8 regulier geplande landingen. Als in het Aldersadvies gesproken wordt over reguliere openstellingstijden, betekent dit dat binnen deze tijden de normale bedrijvigheid dient plaats te vinden. Vanuit dit gezichtspunt liggen alle geplande activiteiten binnen deze openingstijden (07.00 tot 23.00 uur). Voor toestellen van een home carrier moet een mogelijkheid zijn om bij vertraging te landen. Ontmoediging van het gebruik van deze voor uitzonderingsgevallen bedoelde slots kan via een aangepaste (klim)boeteregeling na 23.00 uur worden bereikt. Door de in het Ontwerp Luchthavenbesluit opgenomen opgerekte openingstijd en het oprekken van “enkele” vliegtuigen naar 8, worden simpelweg reguliere nachtvluchten in gang gezet, wat nooit de bedoeling is geweest. De interpretatie van het woord ‘regulier’ is een eigen interpretatie van Eindhoven Airport. Slots zijn primair bedoeld om het aantal vliegbewegingen te reguleren; niet meer en niet minder. Beperkingen gelden de gehele dag.

4. Waarom is het eigenlijk nodig dat de luchthaven open is na 23.00 uur?

Antwoord Eindhoven Airport:

Om het gewenste bestemmingenprofiel, dat aansluit bij de Ruimtelijk Economische Visie die is opgesteld ten behoeve van het Aldersadvies Eindhoven, te realiseren op een robuuste en duurzame manier is een regionale home carrier van belang. Dit is gebaseerd op een analyse ten behoeve van de Alderstafel Eindhoven door prof. J. de Wit op basis van de operatie die gelijksoortige regionale luchthavens in Europa te zien geven. Met een home carrier krijgt de luchthaven (en de omgeving) meer zeggenschap in de ontwikkeling op de luchthaven doordat met de carrier gerichte afspraken kunnen worden gemaakt over een groot deel van de vluchten. Dit kan alleen succesvol met een home carrier en is zo goed als uitgesloten wanneer met tal van carriers die Eindhoven als bestemming opnemen afzonderlijke afspraken moeten worden gemaakt.

Een home carrier biedt daarnaast een stabieler netwerk, grotere kans op een duurzame vloot (next generation toestellen), werkgelegenheid voor de regio door werving van lokaal cockpit-, cabine-, gronden onderhoudspersoneel.

Aan het vestigen van een home carrier zijn wel voorwaarden verbonden. Een home carrier moet, wil hij een rendabele exploitatie kunnen krijgen, met ieder gestationeerd vliegtuig een optimaal aantal slagen, dat wil zeggen een heen- en terugvlucht, kunnen maken. Dit resulteert in een openstelling van de luchthaven gedurende 17 uur per dag (van 07.00 tot 24.00 uur). Het beperkt aantal landingen tussen 23.00 en 24.00 uur zal uitgevoerd worden door de home carriers die terug moeten keren naar de luchthaven, om de volgende ochtend weer te kunnen vertrekken vanaf de luchthaven. Het uur tussen 23.00 en 24.00 uur is dus nodig voor de planning van de home based carriers.

HET JUISTE ANTWOORD IS:

Prof. De Wit adviseert openingstijden van 8.00 tot 22.00 uur en voor home carriers van 7.00 tot 23.00 uur. Het onderzoek laat ook aan de hand van voorbeelden zien dat een home carrier met 16 uur bedrijfstijd prima rendabel kan opereren. Prof. De Wit heeft dus helemaal niet geadviseerd dat de luchthaven na 23.00 open moet zijn, wat door Eindhoven Airport hiervoor wordt gesuggereerd. Natuurlijk wil Eindhoven Airport een vliegmaatschappij graag verleiden om hier een vliegtuig een home base te geven. Eindhoven Airport wil daarvoor graag dat extra uur omdat het de operaties wat gemakkelijker maakt. Maar de onderbouwing voor 17 uur ontbreekt totaal. De vliegtuigen van de home carriers kunnen de gewenste 4 slagen per dag gewoon maken tussen 07.00 en 23.00 uur. Dit kan eenvoudigweg als randvoorwaarde aan een Home Carrier worden meegegeven.

5. Betekent het maximum van acht landingen tussen 23.00 en 24.00 uur, die in het ontwerp luchthavenbesluit zijn vastgelegd, dat deze zonder meer mogen gaan plaatsvinden op Eindhoven?

Antwoord Eindhoven Airport:

Nee. In het ontwerp-luchthavenbesluit Eindhoven is het maximum vastgelegd van het aantal landingen tussen 23.00 en 24.00 uur. Hoeveel landingen er daadwerkelijk toegestaan zullen zijn tussen 23.00 en 24.00 uur, wordt vastgelegd in de medegebruikvergunning op grond van het luchthavenbesluit, die aan Eindhoven Airport verstrekt moet worden. Dit houdt in dat voor de eerste tranche van het Aldersadvies Eindhoven, dus tot en met 2015, maximaal vier slots tussen 23.00 en 24.00 uur vergund zullen worden. Voor de tweede tranche van de groei op Eindhoven, vanaf 2016, komen partijen aan de Alderstafel Eindhoven hierover nog te spreken in het kader van de evaluatie in 2015. Hoeveel slots tussen 23.00 en 24.00 uur vanaf 2016 vergund zullen gaan worden, is dus op dit moment nog niet bekend. Op grond van het ontwerp-luchthavenbesluit kunnen het er in ieder geval niet meer worden dan acht.

HET JUISTE ANTWOORD IS:

Niet zonder meer, maar zeer waarschijnlijk wel. Er zijn wel wat drempels als “inspraak” van een kritische minderheid aan de Alderstafel en een medegebruiksvergunning. Maar op termijn zal er grote druk worden uitgeoefend om alle ruimte die het Luchtvaartbesluit biedt te gaan benutten. Als men niet van plan is om iets te gaan doen, moet het principebesluit om dat onmogelijk te maken nu al genomen worden. Er is nauwelijks of geen juridisch verzet meer mogelijk als het Luchthavenbesluit de mogelijkheid geeft.

Nachtvluchten op Eindhoven Airport, met alle overlast en slaapstoornis voor omwonenden, zijn dan een feit. De enige manier om dat zeker te voorkomen is het Ontwerp Luchthavenbesluit zo aan te passen dat reguliere vluchten na 23.00 uur niet zijn toegestaan.