Eindhoven

Afgelopen zondag mochten we de eerste ‘nieuwe’ koopzondag in Eindhoven begroeten. Veel was er niet te doen in de binnenstad. Natuurlijk waren alle winkelketens open; zij waren het immers die zo amechtig voor 52 koopzondagen hadden gepleit.

Sfeer was er niet, waarschijnlijk omdat tussen de ketens veel gesloten rolluiken te zien waren. De vergelijking met de horeca drong zich aan mij op.

Ooit, in een grijs verleden, gingen wij in het weekend op stap. Om een uur of acht waren wij in onze stamkroegen. Tussen 24:00 en 1:00 sloot de tent. Dit tot onze grote teleurstelling. Én tot grote teleurstelling van de kroegbaas, die graag nog wat meer omzet had willen draaien. De kroegen hebben er alles aan gedaan om de openingstijden te verlengen. Ze blijven nu tot 4:00 uur open. Kassa zou je zeggen, maar niets is minder waar.

De klanten drinken nu eerst goedkoop thuis in en gaan pas tegen twaalf uur naar de kroeg. Het personeel van de bar kan pas om vijf uur naar huis. De politie kan de hele nacht paraat blijven. Tot ’s morgens vroeg kunnen omwonenden genieten van de herrie van cafégangers. En de kinderen die de winkelketens bemensen kunnen recht van de kroeg naar de Primark om op zondag te gaan werken. Een lose-lose situatie voor iedereen.

Laten we ervan uit gaan dat iedereen een euro maar één keer kan uitgeven. Waar zit de winst dan voor de ketens? Die komt van de kleine winkeliers die omzet missen omdat ze ’s zondags gesloten zijn. Tegelijkertijd willen de ketens dat de gewone middenstanders open blijven, omdat het anders zo ongezellig is in de stad. Zij trekken het publiek dat graag verrast wil worden met niet-standaard producten. De ketens willen dus alles en iedereen moet daar maar aan meewerken.

Kleine winkels zonder personeel hebben met 52 koopzondagen nul vrije dagen per jaar. Zij die wel personeel hebben moeten op zondag dubbel uitbetalen. Ze missen de voordelen van in het groot inkopen en de kortingen die de ketens krijgen via belastingconstructies en goedkopere huurprijzen.

Faillissementen komen zo wel erg dichtbij. Een binnenstad waar 14 procent van de winkels al leeg staat en op de koopzondag ook nog eens 20 procent van de winkels gesloten blijft is in niemands belang. Ook niet van de ketens.

Maar de rupsjes-nooit-genoeg denken alleen maar aan de winst van morgen en niet aan de winst van overmorgen.

Mick van Son