Eindhoven

Het moet worden gezegd: er was een uitstekende opkomst bij het eerste politiek café van het Academisch Genootschap. Vijf vertegenwoordigers van respectievelijk SP (Henri Swinkels), PvdA (Michiel Servaes), CDA (Bernhard Schermers), D66 (Judith Swinkels) en VVD (Joost Helms) werden op basis van een aantal stellingen ‘aan de tand’ gevoeld door een discussieleider van het AG.

Henri Swinkels was deelnemer aan het debat voor de SP

Wat opviel bij deze avond was de op de inhoud gerichte discussie. Veel meer dan wat we tot dan toe op de landelijke discussies hebben gezien was hier sprake van een uitwisseling van standpunten op basis van politiek keuzes. Wat ook opviel was de opstelling van de deelnemers: van links naar rechts SP, PvdA, CDA, D66, VVD. Mocht iemand in de zaal niet hebben geweten waar welke zich in het politieke spectrum bevindt, dan was dat nu in ieder geval snel duidelijk.

Ondanks de duidelijke ideologische verschillen tussen de SP en de VVD was er op de avond toch ook een opmerkelijke ‘eendracht’. Echte messcherpe discussies kwamen niet voor en de sfeer was vooral vriendelijk en correct. Misschien is dat ook wel tekenend voor de huidige politieke situatie. De crisis lijkt toch vooral een dempend effect te hebben op de felheid van debat.

Waar duidelijke verschillen van inzicht liggen is met name op de aanpak en analyse van de Europa crisis. Waar Henri Swinkels vooral op de rol van de banken en de financiële markten bij het ontstaan van de crisis wees, werd door de PvdA meer aandacht gevestigd op het trekken van consequenties uit de financiële crisis en versterkt bankentoezicht. Opmerkelijk, omdat de PvdA onder Bos nu juist dit verzaakt heeft. De standpunten van CDA, D66 en VVD zijn in dat opzicht zowaar nog kortzichtiger: Europa is daar toch vooral de legitimering voor uitzichtloos bezuinigen.

Op het gebied van flexibilisering van de arbeidsmarkt is het verschil in standpunt tussen SP en PvdA gering. Betere praktijkgerichte opleidingen helpen ons meer vooruit dan een afbraak van de ontslagbescherming. Ook hier een duidelijk verschil met de andere drie partijen, waar beperking van ontslagbescherming toch als een tovermiddel wordt gezien om de economie aan te jagen.

Met betrekking tot de gezondheidszorg is wel het meest opvallende dat door de SP vooral kritisch gekeken wordt naar de kostenfactoren als gevolg van de marktwerking (dus waardóór wordt de stijging veroorzaakt) en de overbodige uitgaven, terwijl andere partijen nogal snel neigen naar het verhogen van eigen risico (of bijdragen) om kosten te dekken en pas daarna de kosten onder de loep nemen. Overigens was iedereen het er over eens dat de gezondheidszorg kleinschaliger dient te worden georganiseerd en terug moet naar de basis (huisarts/wijkverpleegkundigen).

Over ontwikkelingssamenwerkingen was het duidelijk: alleen de VVD is tegen ontwikkelingssamenwerking. Alle andere partijen vinden het in meer of mindere mate een kwestie van beschaving en niet meer dan behoorlijk dat een van de rijkste landen ter wereld óók in een crisis de allerarmsten blijft steunen. Ook als daar geen direct economisch voordeel voor Nederland aan vast zit.

Hoe harmonieus het panel was bleek wel uit de laatste discussie: met wie een coalitie mogelijk is. Met iedereen, behalve de PVV.

Zoals eerder gezegd: het was een avond met inhoud maar zonder uitgesproken discussie. En daar zit volgens mij nu net het grote venijn van de huidige campagne. Er is tè weinig echte discussie over de grondbeginselen van de partijen. Het blijft onduidelijk wie nu waar (voor) staat, vooral in het ‘linkse kamp’.

Ik ga geen winnaar aanwijzen, daarvoor lag alles te dicht bij elkaar. Wat ik wel merk is dat wij als SP snel veel duidelijker moeten zijn, willen we niet volledig voorbij gelopen worden door de PvdA. Als ik de uitslag van de laatste stelling van de avond bekijk zie ik ook een toenemende vrijage van PvdA met VVD. Een gevaarlijke ontwikkeling. Misschien dat zich hier ook onze ‘achterstand’ in het Haagse circuit wreekt. Wij zijn een partij van, voor en met mensen en veel minder van de politieke debat retoriek.

Joep Stienen, Redactie SP Eindhoven