Eindhoven

Al decennia lang zorgt de provinciale weg N69 van Eindhoven via dorpskernen Aalst en Valkenswaard naar Lommel, Neerpelt in België voor grote overlast. Het is een zeer druk bereden weg met veel vracht- en forensenverkeer. De route wordt zelfs gebruikt door internationaal vrachtverkeer.

Het gevolg daarvan is al jaren een zeer slechte luchtkwaliteit, risico's met betrekking tot de verkeersveiligheid en grote geluidsoverlast. Uit meerdere metingen is gebleken dat de concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) de toegestane normen ver overschrijden en een gevaar voor de volksgezondheid vormen. In het opgestelde luchtkwaliteitsplan (2009-2014) is aangegeven dat veel maatregelen nodig zijn, om de luchtkwaliteit binnen aanvaardbare grenzen te brengen. De Europese Commissie heeft Nederland nog wat uitstel gegeven, maar de normen voor fijnstof moeten voor 2011 worden gehaald en de normen voor NO2 voor 2015.

In 1998 is al door het Rijk een studie uitgevoerd, tot eind november 2008 was de N69 een rijksweg, waarbij verschillende oplossingen werden uitgewerkt. Uiteindelijk koos men voor een nulplusalternatief, waarbij geen nieuwe wegen worden aangelegd, maar de N69 zal worden verbeterd!

In 2004 hebben een aantal gemeenten een intentieovereenkomst gesloten waarbij een integrale verkeersoplossing zal worden ontwikkeld met een alternatief voor de N69.

Al in 2008 heeft adviesbureau DHV in opdracht van de gemeente Waalre een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van afsluiting van de N69 voor het vrachtverkeer en de effecten ervan op het milieu en verkeersproblematiek. De conclusie was dat afsluiting van het stuk tussen Valkenswaard en Aalst positieve effecten zou hebben op de luchtkwaliteit maar ook zou zorgen voor verplaatsing van verkeersoverlast naar andere gemeenten zoals Bergeijk.

Dus gebeurde er niets, behalve de aanleg van een extra busbaan voor sneller openbaar vervoer.

In Oktober 2009 heb ik, als bezorgde burger en woonachtig in de gevarenzone, nog via een ingezonden brief in het Waalrese krantje "De Schakel" aandacht gevraagd voor deze problematiek (zie ook http://welzijnengezondheid.blogspot.com/2009/10/luchtkwaliteit-al-jaren-...). Dat leverde wel positieve reacties op van verschillende partijen uit de gemeenteraad maar concrete maatregelen bleven uit.

De provincie Noord-Brabant heeft in 2009, nu ook eigenaar van de N69, een rapport "Gebiedsopgave Grenscorridor N69" uitgebracht. Daarin kiest de Provincie voor een brede benadering en een brede participatie van betrokken partijen. Uiteindelijk zijn dat er 25 geworden met alle gemeenten in het gebied, Vlaamse overheden, Natuurmonumenten, Brabantse Milieufederatie, Brabants Landschap, Staatsbosbeheer, Waterschap de Dommel, Rijkswaterstaat, Actiegroep N69, maar ook Ondernemersclubs als EVO, Transport en Logistiek Nederland, Kamer van Koophandel, Brabant-Zeeuwse werkgeversorganisatie, LTBO en Recron.

In augustus 2010 ligt er na veel overleg een nieuwe notitie met de lange naam "Reikwijdte en Detailniveau Brede Plan-MER Gebiedsopgave Grenscorridor N69". In deze notitie komen 8 scenario's aan bod, die zijn opengesteld voor inspraak. Daarvoor worden informatieavonden georganiseerd in Bergeijk en Aalst (9 sept. 2010).

De resultaten van deze raadpleging, advies en inspraak leiden tot een nieuwe inspraaknota en die zal uiteindelijk worden vastgesteld door Gedeputeerde Staten. Het is ambitieus en te prijzen dat voor deze integrale aanpak is gekozen, die hopelijk leidt tot een lange termijn oplossing die op een groot draagvlak kan rekenen. Het nadeel is echter dat het weer veel tijd zal gaan kosten als het om infrastructurele maatregelen gaat. De Volksgezondheid later dit echter niet meer toe.

Dus is het van groot belang dat juist op korte termijn de Gemeenten Waalre en Valkenswaard maatregelen gaan nemen, die direct effect hebben op de veiligheid en luchtkwaliteit. Daarbij ontkom je niet aan een afsluiting van de N69 tussen Valkenswaard en Waalre voor vrachtverkeer en het invoeren milieuzones voor bestemmingsvrachtverkeer. Dat kan zonder veel kosten en is direct uitvoerbaar!

De nieuwe autoweg infrastructuur rondom Eindhoven, die net gereed is, biedt voor het internationale vrachtverkeer voldoende snelle doorstroom-mogelijkheden. Maak dus de dorpskernen Aalst en Valkenswaard vrachtwagenvrij, met uitzondering van bestemmingsverkeer!

Ruud Thelosen

Reacties
Met Ruuds N69-voorstel duurt het langer en niet korter!

12-09-2010 • Ik heb met interesse Ruud Thelosens stuk gelezen over de N69. Uit het stuk blijkt dat Ruud veel documenten gelezen heeft,maar weinig zicht heeft op reëel bestaande politieke en bestuurlijke processen. Daardoor trapt bij in een aantal valkuilen, die dit thema al decennia lang onveilig maken.

Zijn voorstel is dan ook in strijd met de lijn, die de SP-fractie gekozen heeft bij de behandeling van het Bereikbaarheidsakkoord Zuidoost Brabant, waar dit alles afgekaart is. Ik heb dat voorstel toen zelf behandeld. Er was heel veel over te doen. Waar het om het N69 – gebied gaat, heeft de SP toen ingestemd met de aanpak, maar de kanttekening geplaatst dat voor de SP de belangen van nauur en landschap zwaar wogen, en dat de SP dwars voor elke poging zou gaan liggen om een autoweg in de lengterichting door het dal van de Keersop te sturen. Überhaupt was toen voor de SP de noodzaak van nieuw asfalt nog niet bewezen, maar de SP sloot het in principe ook niet uit mits mits mits een aantal voorwaarden.

Ik heb twee soorten bezwaren tegen Ruuds voorstel om op dit moment de N69 tussen Waalre en Valkenswaard af te sluiten voor vrachtauto’s. Het ene bezwaar is inhoudelijk, het andere procedureel.

INHOUDELIJKE BEZWAREN
Mijn inhoudelijke bezwaar is dat Ruud weliswaar uitlegt dat men bij de N69 een brede aanpak nastreeft, maar dat hij zelf met een voorstel komt dat een zeer smalle aanpak voorstelt. Het gaat immers alleen om het belang van Waalre (waar Ruud zelf woont), en het gaat alleen om de leefbaarheid en de luchtkwaliteit als probleemstelling. Maar het integrale verhaal gaat om veel meer thema’s in veel meer plaatsen. Het gaat bijvoorbeeld ook over de bereikbaarheid, en het gaat ook over natuur en landschap. En het klopt dat er in Waalre SP-leden wonen. Maar in Bergeijk en Valkenswaard en Eersel enz ook.

PROCEDUREBEZWAREN
Het procedurele bezwaar sluit hierbij aan. Ruud heeft een soort aanpak waarin hij op zichzelf de waarde erkent van een integrale aanpak, maar vervolgens meent hij dat dat lang duurt en dat de genoemde afsluiting de boel versnelt. Hij is in zijn verhaal verbaasd dat hij met deze gedachte geen poot aan de grond gekregen heeft.

Mij verbaast dat niets. Het politieke en bestuurlijke proces rond de N69 is even stabiel als een kaartenhuis. Niet voor niets heeft het decennia geduurd voor men zover is als nu. Pas bij het eerder genoemde Bereikbaarheidsakkoord heeft men alle neuzen een klein beetje één kant op gekregen. Niet alleen de neuzen van de wethouders en de raadsleden, maar ook van de economische organisaties, van de milieuwereld etc. Dat is gelukt juist vanwege het brede karakter, en juist vanwege het onderliggende axioma dat geen enkele gemeente voorlopig iets doet wat een andere gemeente in de wielen rijdt. Bijvoorbeeld een afsluiting voor vrachtauto’s tussen Valkenswaard en Waalre die de vrachtauto’s, zoals Ruud zelf zegt, door Bergeijk stuurt.

DE RAAD VAN STATE
Een van de hoofdredenen waarom deze broze eensgezindheid nog steeds bestaat heet de Raad van State. Gaandeweg is het besef doorgedrongen, dat de Raad van State al gauw elk voorstel afschiet dat ondoordacht snel even een deelbelang wil regelen, en dat volledig terecht. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zou Ruuds voorstel tot een Raad van State-procedure leiden, die vele maanden of zelfs een paar jaar duurt, in welke tijd er niets gebeurt en na afloop waarvan men opnieuw moet beginnen.

In feite ligt de situatie precies andersom als Ruud stelt. De lopende procedure leidt namelijk betrekkelijk snel tot resultaten. In december 2010 kiest het Bestuurlijk Overleg de voorkeursvariant. In januari 2011 wordt die aan de achterbannen voorgelegd. In het voorjaar van 2011 loopt de inspraakprocedure voor de Structuurvisie en de Plan-Mer. Na 40 jaar discussie is dat eigenlijk best snel. En, zoals gezegd, na deze procedure is de kans dat de gevonden oplossing gedragen wordt en standhoudt een stuk groter.

DE INFORMATIEAVONDEN EN DE TRAJECTEN
Bij het N69 – gebeuren is de provincie leidend. Ik ben als medewerker van de PS-fractie van de SP naar een van de bijeenkomsten geweest, waar Ruud over spreekt. Ik denk dat er bij de twee bijeenkomsten samen een paar honderd mensen aanwezig waren. De kwestie leeft heel erg. Eigenlijk moeten de twee bijeenkomsten gezien worden als een soort brainstormsessies. Men kan wisselend oordelen over de vraag of ze als zodanig geslaagd zijn.

Er is niet veel gezegd over een keuze uit een van de 8 tracé’s of combinaties daarvan. Als meest vergaande boodschap liet de inleider zich ontvallen, dat men meer dan gemiddeld nadacht over een combinatie van de nulplus – variant met een 2*1 – weg pal ten westen van Valkenswaard en Waalre (tamelijk dicht bij de dorpsranden), in combinatie met een afleidingsroute naar het westen (richting Eersel) voor het vrachtverkeer uit Belgie. Dit alles met de nodige kleinschalige uitwerkingen. Ik vond dat zelf een gedachte die in elk geval niet op het eerste oog idioot klonk, als je er tenminste überhaupt van uit zou gaan dat er nieuw asfalt zou moeten komen. Ik heb mij verzet tegen de zg. alternatieven “Intentieverklaring” en “westparallel”, omdat die weinig oplossen en voor een deel pal langs het dal van de Keersop lopen. Verder heb ik mij zitten bedenken dat, als ik zelf in Bergeijk woonde, ik over ondertunneling van de westelijke afleidingsroute onder Bergeijk zou beginnen. Nee heb je, ja kun je krijgen.

Bernard Gerard

Vervolg N69

14-09-2010 • De reactie van Bernard Gerard op mijn eerdere stuk over de voorgenomen maatregelen rondom de N69 is duidelijk, al ben ik het niet met hem eens en zal daarom proberen dat in het onderstaande stuk te verduidelijken.

Bernard noemt inhoudelijke en procedurele bezwaren tegen mijn voorstel om op korte termijn de N69 vanaf Valkenswaard tot voorbij Aalst af te sluiten voor het vrachtverkeer en verwijst daarbij ook naar een eerder standpunt van de SP fractie in de Gemeenteraad van Eindhoven.

Graag zou ik ethische en juridische bezwaren willen aanvoeren tegen het voorgenomen plan van de provincie Brabant. Dat verdient misschien enige toelichting. Uit eerdere onderzoeksrapporten blijkt overduidelijk dat de problematiek rondom de N69 al decennia speelt en vooral de laatste jaren in ernst toeneemt, met name op het terrein van luchtkwaliteit, geluidsoverlast en verkeersveiligheid.

In het rapport "Gebiedsopgave Grenscorridor N69" van februari 2009 staat letterlijk dat het aantal overschrijdingsdagen voor de dorpskernen Waalre en Valkenswaard voor fijnstof (PM10) méér dan 40 bedraagt en bij Stikstofdioxide (NO2) dat de concentratie boven de 46 pg/m3 ligt en daarmee tot de slechtste luchtkwaliteit van heel Nederland behoort! Het verkeer en met name het vrachtverkeer is daarvan de grootste veroorzaker.

Dat is onaanvaardbaar en moet op korte termijn aangepakt worden omdat het voor die groep van mensen een aantasting is van de volksgezondheid.

In een brede integrale aanpak worden alle belangen (volksgezondheid, veiligheid, bereikbaarheid, natuur, milieu en cultuur) gelijk geschakeld (wegen dus even zwaar). Daardoor verliest volksgezondheid haar prioriteit.

Daarnaast worden ook de belangen van de huidige slachtoffers en mogelijke toekomstige slachtoffers of die van direct betrokkenen en indirect of potentieel betrokkenen ook gelijk gewogen en ook dat kan niet de bedoeling zijn.

Vanuit moreel, ethisch standpunt moet de meest kwetsbare groep dus nu beschermd worden (als het kan) en niet pas over jaren. Bernard spreekt over een snelle procedure en dat klopt als je nu kijkt naar planvorming en inspraak. Tellen we daar de uitvoeringsmaatregelen bij op dat gaat het zeker nog jaren duren!

Daarmee kom ik op mijn tweede punt van de juridische bezwaren. In het Luchtkwaliteitsplan is vastgelegd dat de gemeentelijke overheden verplicht zijn om de luchtkwaliteit onder de toegestane normen te brengen. De Europese Commissie heeft Nederland eerder al uitstel gegeven. Voor fijnstof ligt de deadline nu op juni 2011 en voor Stikstofoxiden tot 2015.

De Gemeenten zullen dus op korte termijn aan deze wettelijke plicht moeten voldoen en maatregelen moeten nemen ter vermindering van fijnstof uitstoot die effect resulteren en uitvoerbaar zijn. De gemeente Valkenswaard en Waalre hebben daar ook een budget voor van € 1 miljoen. Afsluiting van het vrachtverkeer kost weinig en is direct uitvoerbaar en heeft effect op de uitstoot van fijnstof.

De opmerking van B. Gerard dat de Raad van State gemeenten direct zou terugfluiten indien zij zelfstandige maatregelen nemen binnen de grenscorridor N69 lijkt me in dit opzicht dus discutabel omdat Gemeenten slechts hun wettelijke plichten nakomen. Als ze dat doen nemen ze hun politieke verantwoordelijkheid. Uitstellen is onverantwoord en is politieke wanbeleid.

Ruud Thelosen