Eindhoven

'Het college was verrast door de kwaliteit van het rapport en wil het volledig omarmen' en 'we hebben een deskundige groep mensen aan de slag gezien'. Dit zijn uitspraken van CDA-wethouder Mittendorff tijdens de vergadering van de commissie Jeugd en Gezin, Onderwijs, Sport en Cultuur. Hierin besprak de commissie het rapport van de commissie Cultuur Totaal met betrekking tot de subsidieverlening voor culturele instellingen voor 2010.

Raad: Onzorgvuldig
Het overgrote deel van de gemeenteraad dacht daar anders over. Eigenlijk ging geen enkele partij inhoudelijk op het rapport in en was er geen enkele partij die het enthousiasme van het college deelde, laat staan dat iemand het rapport 'omarmde'. Het PvdA wil voorkomen dat er 'kinderen met het badwater worden weggegooid'. Het zorgvuldig begonnen proces moet zorgvuldig worden afgehandeld en de functies van instellingen die de subsidie verliezen moeten worden behouden. CU en CDA, de partij van de wethouder, zijn het minst kritisch. Het CDA ziet graag geld uit andere sectoren: 'zodat je nog een aantal mooie dingen kunt doen'.

VVD haalde aan dat de raad destijds al twijfelde aan de haalbaarheid van het voorgestelde tijdspad, maar de wethouder had de raad verzekerd dat dit mogelijk was. De partij ziet de uitspraken van de insprekers dan ook als kritiek op het college. Daarnaast wil de VVD weten waar het beloofde geld uit andere sectoren van de gemeente is gebleven. De LPF noemt het rapport 'weinig objectief', spreekt van een 'dans om de gouden pot met subsidiegelden' en haalt Theo van Gogh aan die het blijkbaar zonder subsidies deed.

GroenLinks heeft problemen met de gevolgde weg, een zorg die ze met meerdere partijen deelt. Eerst een scan van het culturele landschap en daarna pas het toewijzen van subsidies zou logischer zijn geweest. Daarnaast maakt de partij zich zorgen over de verwijten van onzorgvuldigheid, foutieve interpretaties en onjuiste informatie. 'De argumenten van de commissie kunnen niet worden herleid en de conclusies niet worden getoetst'. De partij heeft dan ook veel vragen. De Stadspartij wil geld voor wat de instelling doet en niet voor het vastgoed.

Eindhoven Nu is van mening dat het geld 'naar cultuur moet gaan en niet naar de salarissen van directeuren en managers'. Cultuur moet voor alle Eindhovenaren zijn en de wijk ingaan. D66 noemt het vastgoed een 'molensteen' en het beëindigen van subsidies per 1 januari 'ongelofelijk dom'. Het vastgoed of de huisvesting komt diverse malen aan bod. Vooral omdat de wethouder dit zou regelen. Leefbaar noemt het rapport een 'verschraling van het cultuuraanbod' en ergert zich aan de door de gemeente opgelegde 'exit strategie'. Een instelling die de subsidie verliest moet een plan hebben om de boel in twee weken te ontbinden 'terwijl de raad er nog geen twee woorden aan heeft besteed'.

De meeste partijen spreken zich uit voor een uitstel met een half tot een heel jaar om de 'onzorgvuldigheden' weg te nemen, duidelijkheid te krijgen met betrekking tot gelden van andere sectoren en de huisvesting.

SP: Geen gewogen oordeel mogelijk
Volgens de SP zijn er 'grote problemen in de culturele sector. Er is geen regie gevoerd in het domein cultuur en er is niet of onvoldoende onderzocht wat er structureel mis is in de sector', alsdus woordvoeder Ans Heesterbeek. 'Nu worden er knopen doorgehakt en stappen gezet in de uitvoering van een nieuwe visie. Dat gaat abrupt en er lijkt geen sprake te zijn geweest van voortschrijdend inzicht de afgelopen periode'. Als gevolg hiervan is er onduidelijkheid, commotie en onzekerheid in heel cultureel Eindhoven. De SP-woordvoerder wil deze commotie wel enigszins relativeren: 'veranderingen en zeker kortingen in budget, zorgen altijd voor onrust'.

De SP wil weten of er destijds een concrete opdracht was geformuleerd en of de commissie voldoende houvast had aan de uitgangspunten Cultuur Totaal? De uitgangspunten zijn niet sterk voor de beoordeling van het bestaande culturele veld. De commissie heeft geprobeerd er het beste uit te halen, maar kan niet in de verantwoordelijkheid van het openbaar bestuur treden. Dit is wel gebeurd.

Heesterbeek: 'De commissie doet meer dan haar gevraagd is. Zij stelt dat er meer geld nodig is dan beschikbaar. Dat kan best zo zijn maar daar gaat de raad dan over. Helaas draagt dit bij aan het ontstane beeld dat de commissie beslist over leven en dood in cultureel Eindhoven. Dat beeld wil de SP krachtig ontkennen en bestrijden. De commissie heeft een eigen interpretatie gegeven aan de opdracht. Die eigen interpretatie is per aanvraag verschillend en dat is vreemd'.

'Uit het rapport is niet duidelijk op te maken binnen welke kaders een individuele instelling is beoordeeld en wat de uitkomsten daarvan waren. Een systematische aanpak bij het uiteindelijke beoordelen zelf blijkt nergens uit. De beoordelingskaders en de gevolgen van de uitkomst van de beoordeling zijn niet consequent toegepast. Op grond van de informatie in het rapport is niet mogelijk om een gewogen oordeel te geven over de individuele instellingen. We kunnen dus ook niet beoordelen of de gegeven oordelen gewogen zijn.'

'Er is te veel onduidelijkheid over de geldstromen uit andere domeinen en het geld dat beschikbaar is, is nu niet eerlijker verdeeld dan voorheen. Er is geschoven bij kleinere terwijl de grote instellingen grotendeels buiten schot blijven. Het overgrote deel van het geld zit nog steeds in vastgoed. Dit advies biedt daarvoor geen oplossing.' De SP stelt dat 'een pas op de plaatsmaken' een optie is maar wilde eerst een reactie van de wethouder horen.

De SP deed de wethouder wel enkele voorstellen aan de hand. 'Wij denken dat de beëindiging van de subsidie voor Kempenland fatsoenlijk kan gaan starten, ervan uitgaande dat we daarbij juridische procedures over het eigendom van de collectie kunnen voorkomen en als we een fatsoenlijke regeling treffen voor de afbouw.' Tegelijkertijd dient een besluit genomen te worden over erfgoed, wat we ermee bedoel en hoe daarmee om te gaan. In het verlengde is er een discussie nodig over de collectie beeldende kunst van het Kempenland. 'Het afzonderlijk functioneren van de Negende kan worden beëindigd, met de opmerking dat wij hopen dat kennis en ervaring van beide instellingen, opgedaan in de afgelopen jaren, niet verloren zullen gaan.' De SP wil niet verder met PopEi in het Klokgebouw en wil dat er gezocht wordt naar goedkopere oplossingen voor oefenruimte. 'Veel bands hebben dit ook al gedaan.'

'Er moet gezocht worden naar geldbesparende zakelijke samenwerking tussen de instellingen. De subsidiesystematiek is een groot aandachtspunt: nieuwe subsidievragers zouden eerst hun bestaansrecht moeten bewijzen. Zij ontvangen dan ook slechts geld voor activiteiten. De overige voorstellen, zowel voor meer als voor minder of voor geen subsidie, willen we kritisch bekijken, en eventueel amenderen maar we verwachten eerst een duidelijke onderbouwing van het college. Desnoods geeft dat vertraging, Wij willen niet op de valreep beschuldigd worden van en afgerekend worden op onbehoorlijk bestuur.'

Wethouder: Ik ben niet deskundig
Met haar reacties aan de raad kwam wethouder Mittendorff, die naar eigen zeggen elf kantjes met aantekeningen had volgeschreven, niet ver. Ieder woord zorgt voor een stroom van vragen en reacties. De meest boute reactie van de wethouder is wel die op de vraag van de Eindhovense LPF. Deze wilde weten op wat voor gronden de subsidieaanvraag van het museum Kempenland was afgewezen daar hij uit het rapport geen afwijzingscriteria kan herleiden. Mittendorff wijt dit aan het feit dat hij (én zijzelf) niet deskundig is en de commissie wel. Helaas werd de wethouder niet gevraagd waarop ze de veronderstelde deskundigheid van de commissie en het 'omarmen' van het rapport had gebaseerd daar ze zelf niet deskundig genoeg is om de inhoud van het rapport te begrijpen.

Besloten werd dat de wethouder de vragen schriftelijk beantwoordt zodat de vergadering maandag 14 december kan worden vervolgd.

Rob de Kruif
Redactie SP Eindhoven