h

Zwaard van Damocles

17 februari 2009

Zwaard van Damocles

Zondag was het weer zover: talk show Spam! bij Mijnheer Frits. De rode lijn door bijna alle gesprekken is Eindhoven Airport. Dat is niet zo vreemd. 'Side kick' van gespreksleider Rob Frank is Jos Meijs, algemeen directeur van Eindhoven Airport. Het vliegveld blijkt, hoe kan het ook anders, een 'hot' onderwerp. Frank constateert dat 'de helft van de gemeenteraad' aanwezig is. Dit valt wel mee, maar ik herken achter in de zaal in ieder geval een flink aantal raadslieden van de SP, VVD, GroenLinks en D66.

De financiële crisis heeft ook toegeslagen in het vliegverkeer. Directeur Meijs ziet in de eerste twee maanden van dit jaar een daling van 8-10%. Meijs, die van huis uit econoom blijkt te zijn, gelooft nog steeds in de voorspelde groei van de luchtvaart. "De voorspellingen gaan over een periode die langer is dan dat de recessie zal duren", legt hij uit. "Luchtvaart is lange termijn denken." De voorspellingen rijken dan ook tot 2020. Volgens economen zal de crisis zal zijn beloop hebben in de komende 3 - 4 jaar. Het is in zijn ogen dan ook niet verstandig om door deze korte 'termijnverschijnselen' de lange termijn voorspelling over boord te zetten.

Mary Fiers, Rob Frank en Jos Meijs
Mary Fiers, Rob Frank en Jos Meijs / Foto: Rob de Kruif

Wethouder Mary Fiers (PvdA) schuift aan. Ze wil het hebben over de toekomst van de luchthaven. Volgens haar liggen er nu kansen voor lange termijn afspraken maar ook om over de totale 'strip' te praten. Meijs is directeur van de burgerluchtvaart "maar Eindhoven is primair een militaire luchthaven," ligt ze toe. "Dat geeft het dilemma van de afgelopen jaren aan. Het lastig is om te praten over de groei van de burgerluchtvaart met de huurder te praten, als je niet met de baas aan tafel zit." De militair directeur is de staatsecretaris van Defensie.

"De afgelopen jaren hebben we afspraken gemaakt over de burgerluchtvaart", aldus de wethouder. "Deze afspraken liggen vast in de GLOBE-overeenkomst en gelden tot eind 2014. We hebben nu de mogelijkheid om afspraken te maken voor de periode na 2014. Het feit dat het Rijk vanuit het nationaal belang betrokken bij deze discussie (via de discussie over Schiphol, red) en hebben we ook de mogelijkheid om Defensie aan tafel te krijgen." Ze geeft echter toe dat het stuk militaire luchtvaart moeilijk onderhandelbaar is. "Defensie heeft een opdracht in het landsbelang en hebben een zekere geluidsruimte ter beschikking. Het is lastig om hierover te onderhandelen omdat het invloed zal hebben op andere plaatsen in Nederland."

Spam!
Spam! / Foto: Rob de Kruif

"Alders praat in het aantallen vluchten. Dit is niet interessant. Het gaat om het geluid dat de vluchten veroorzaken, om de 'geluidsruimte'. Uit getallen blijkt dat de meeste klachten komen van militaire vluchten. Die maken een 'takkeherrie'. De moderne burgerluchtvaart veroorzaakt veel minder overlast." Daarom wil de wethouder afspraken over de totale geluidsruimte. Volgens haar hangt de geluidsruimte van het militaire vliegveld als het 'Zwaard van Damocles' over Eindhoven Airport.

"Het militaire vliegveld heeft meer geluidsruimte dan ze momenteel gebruiken. Het beschikt over 21 en gebruikt hiervan momenteel 2.5  tot 3. Ze mogen dus, zonder iets te zeggen, vijf tot zes maal zoveel vliegen dan dat ze nu doen. Daarom is er een overlegtafel nodig met Alders waar defensie ook aan tafel zit." Directeur Meijs kan zich hier helemaal in vinden. De wethouder doet daarom een oproep aan alle partijen: "We moeten inzoomen op waar we het over eens zijn om een stevig geluid te laten horen naar het Rijk toe." Op de vraag van gesprekleider Frank of ze de 'Tien geboden voor Eindhoven Airport' heeft ondertekend moet ze ontkennend antwoorden. Als reden geeft ze aan dat ze, als wethouder, gebonden is aan de gemeenteraad. Toevallig wordt de door haar voorgestelde gecombineerde benadering van de burger- en militaire luchtvaart met een gecombineerde geluidsruimte nou net gepropageerd in de Tien Geboden. Er worden zelfs getalletjes bij gezet: De geluidsruimte van de burgerstuk bedraagt momenteel 3.5 en de gezamenlijke geluidsruimte mag niet groter worden dan 8.0.

Bernard Gerard, SP-woordvoerder voor Eindhoven Airport, is het eens met de kwalificatie van 'Zwaard van Damocles'. "Defensie beschikt over een blanco volmacht. We weten niet eens precies hoeveel geluid ze werkelijk maken. Die 2.5-3 is mar een afschatting." Na de talk show vertelt hij des gevraagd dat het voor de burgerluchtvaart heel wel mogelijk is om in termen van geluidsruimte te praten. Stillere vliegtuigen betekent minder overlast en biedt de mogelijkheid voor meer vliegbewegingen. Of op deze manier gekeken kan worden naar militair vliegverkeer is dat nog niet duidelijk. "Het gaat om andere vliegtuigen en veelal om incidentele vluchten."

Gerard er echter uiterst sceptisch over gesprekken met Defensie. "Defensie is er nog nooit eerder bij betrokken geweest. Mevrouw Fiers 'droomt' als ze denkt dat ze zullen deelnamen aan de Ronde Tafel van Alders. Nadat ze net andere vliegvelden hebben afgestoten heeft Defensie geen enkele reden om toe te geven op bestaande vliegvelden." Gerard ziet ook geen heil in het overleggen met het Rijk en ministers Eurlings en Kramer: "Eindhoven Airport ontglipt aan de lokale PvdA."

Rob de Kruif

U bent hier