Eindhoven

Afgelopen zondag mochten we de eerste ‘nieuwe’ koopzondag begroeten. Veel was er niet te doen in de binnenstad. Natuurlijk waren alle winkelketens open; zij waren het immers die zo amechtig voor 52 koopzondagen hadden gepleit.

De sfeer was er niet, waarschijnlijk omdat er tussen de ketens door genoeg gesloten rolluiken te zien waren. De vergelijking met de horeca drong zich aan mij op.

Ooit, in een grijs verleden, gingen wij in het weekend op stap. Om een uur of acht waren wij in onze stamkroegen. Tussen 24:00 en 1:00 sloot de tent. Dit tot onze grote teleurstelling. Én tot grote teleurstelling van de kroegbaas, want die had nog graag nog wat meer omzet willen draaien.

De kroegen hebben er sindsdien van alles aan gedaan om de openingstijden te verlengen. En niet zonder resultaat, ze blijven nu tot 4:00 uur open! Kassa zou je zeggen, maar niets is minder waar. De klanten gaan nu eerst goedkoop thuis indrinken en gaan pas tegen twaalf uur naar de kroeg. Het personeel van de bar kan pas om vijf uur naar huis. De politie kan de hele nacht paraat blijven. Tot ’s morgens vroeg kunnen omwoners genieten van de herrie van cafégangers. En de kinderen die zoals gewoonlijk de winkelketens bemensen kunnen zo ongeveer recht van de kroeg naar de Primark om op zondag te gaan werken. Een lose-lose situatie voor iedereen.

Laten we ervanuit gaan dat iedereen een euro maar één keer kan uitgeven. Waar zit de winst dan voor de ketens? Die komt van de kleine winkeliers die omzet missen omdat ze ’s zondags gesloten zijn. Maar gelijker tijd willen de ketens toch dat de gewone middenstander open blijft, omdat het anders zo ongezellig is in de stad.

Zij trekken het publiek dat graag verrast wil worden met hun niet-standaard producten. De ketens willen dus alles en iedereen moet daar maar aan meewerken.
Kleine winkels zonder personeel hebben met 52 koopzondagen nul vrije dagen per jaar. Zij die wel personeel hebben moeten op zondag dubbel uitbetalen. Ze missen ook al de voordelen van het in het groot inkopen en de kortingen die de ketens krijgen via belastingconstructies en goedkopere huurprijzen.

Faillissementen komen zo wel erg dichtbij. Een binnenstad waar 14% van de winkels al leeg staan en op de koopzondag ook nog eens 20% van de winkels gesloten blijft is in niemands belang. Ook niet van de ketens. Maar de rupsjes-nooit-genoeg denken alleen maar aan de winst van morgen en niet aan de winst van overmorgen.

Hier geldt dan ook weer: een lose-lose situatie.

Mick van Son