Eindhoven

Steeds vaker klinken de protesten tegen de ongebreidelde graaizucht en de diefstal uit de beurzen van de “gewone” burgers. Voorbeelden hiervan vinden we bijna dagelijks in de media. Het gebeurt in de gezondheidszorg, bij de corporaties, het verhogen van belastingen op allerlei zaken; de lijst is te lang om hier helemaal op te noemen.

De regering en de media noemen het “De Crisis”. Welke crisis? De ene keer heet het bankencrisis, dan weer eurocrisis of crisis op de huizenmarkt. Op radio en TV worden er uren aan besteed, kranten schrijven er vierkante kilometers papier over vol en regeringen besteden er eindeloze vergaderingen aan. Is het een natuurverschijnsel? Of worden we gewoon bedonderd? In ieder geval veroorzaakt het grote onrust (zo niet chaos) in de maatschappij, waardoor de crisis alleen maar verergert.

Bij chaos en rampen wordt altijd gezocht naar oorzaken. In Nederland zijn dat bijvoorbeeld de stagnerende huizenmarkt, de teruglopende arbeidsmarkt, frauderende uitkeringstrekkers, graaiende bankdirecteuren, een beetje dom kabinet, etc.

Daarom was het een verademing in het Eindhovens Dagblad een artikel te lezen van professor Nic Douben (ED 28 augustus 2013). Hij reageert niet in de trant van de waan van de dag, maar gaat naar de bron van het probleem: het failliet van het huidige marktdenken en het dolgedraaide neoliberalisme. Voor vele misschien gewoon een mening op de opiniepagina, maar voor mij een trendbreuk van formaat. Lof voor Douben én het ED.

Als slagroom op de taart kwamen daarbij de reacties van lezers (ED 30 augustus 2013). Allemaal ondersteunende zij zijn zienswijze en deden er nog een schepje bovenop of kwamen met sprekende voorbeelden.

Voor de gemiddelde SP’er is het dan misschien geen groot nieuws, want Emiel Roemer en andere partijgenoten roepen dit al tijden, maar voor een algemene discussie met kopstukken en de gewone krantenlezer in een lokaal dagblad is dit bijzonder en bemoedigend én vooral dapper.

Op dit moment wordt een probleem opgelost genoemd als op korte termijn de financiën kloppen. Of de oplossing maatschappelijk, sociaal, qua milieu of ethisch in orde is lijkt er tegenwoordig niet meer toe te doen. De maatschappij wordt verdeeld in “winners” en “loosers”, waarbij de laatste de bonus van de eerste dienen te betalen. De regering doet daar vrolijk aan mee. Nadat ze eerst alle verantwoordelijkheden ( dus ook de bijbehorende macht) hebben afgestaan aan de vrije markt via privatisering van ónze overheidsinstellingen, gaan ze de crisis te lijf door de nog bestaande sociale verworvenheden, waar we nota bene zelf voor gespaard hebben, af te pakken om de zogenaamde vrije markt te spekken.

De vrije markt bestaat al tijden niet meer. Vraag en aanbod zijn niet vrij, maar worden gestuurd door multinationals, banken en aandeelhouders. Het geld, als ruilmiddel, gaat niet meer rond, maar wordt opgepot door de graaiers, zodat niet alleen de economie belemmerd wordt, maar ook de welvaart, welbevinden en sociale rechten van burgers over de hele wereld.

De omslag zal er komen en kan niet lang meer op zich laten wachten. Alleen gebeurd dat met een grote Boem, of kunnen we het met gezond verstand en solidariteit oplossen? De tijd zal het leren.

In Europa en meer specifiek Nederland kan een vreedzame ommekeer alleen maar gerealiseerd worden door een verstandige overheid. Een met een visie en een langetermijnbeleid. Een die verantwoordelijkheden durft te dragen en zich bewust is van het feit dat zij een volk vertegenwoordigen.

Laten we hopen dat de discussie die Nic Douben heeft aangezwengeld navolging vindt, zodat de kiezers bij een volgende verkiezing (en die is niet ver weg) een weloverwogen en verstandige beslissing kunnen nemen.

Mick van Son