Eindhoven

Nadat deze week bekend werd dat de Amerikaanse regering een aanklacht heeft ingediend tegen 17 grote banken, waaronder Bank of America, JP Morgan Chase, Goldman Sachs en de Deutsche Bank, gingen de koersen op de aandelenmarkten weer flink onderuit.

De Amerikaanse hypotheekwaakhond (Federal Housing Finance Agency (FHFA) wil tenminste $ 196 miljard aan compensatie eisen omdat deze banken de financiële instellingen misleid hebben met ondeugdelijke “gebundelde en verpakte” hypotheken.

De overheid krijgt daarmee een deel terug van de miljarden die nodig waren om de banken te redden nadat Lehman Brothers failliet ging in 2008.

De Nederlandse bank ING zag ook de waarde van zijn aandeel flink dalen.

Als dit inderdaad leidt tot een veroordeling en uitbetaling zal dit ook weer grote gevolgen hebben voor de financiële stabiliteit van de internationale banken. Daarna is de weg vrij voor Europese Banken, pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen om de Amerikaanse banken aan te klagen en een schadeloosstelling te eisen voor de geleden verliezen. Dat zal zeker het einde betekenen van de commerciële banken.

De veroorzakers van de hypotheekcrisis worden nu dus wel aangepakt.

Banken zijn niet per definitie slecht, ze kunnen ook de redding betekenen.

Zo kwam er een positief bericht uit de New York Times van 19 augustus, waar in een artikel van Catherine Rampell met de opvallende titel “Het Noord Dakota Wonder” ingegaan wordt op de macro-economische successen van deze Amerikaanse Staat.

Noord Dakota is een staat die ligt tegen de grens met Canada en heeft na Texas de grootste olie- en gasvoorraad van de VS.

Ondanks de laatste drie mondiale crisisjaren heeft deze Staat een opvallend succes geboekt. Het werkeloosheidspercentage ligt maar op 3,3 % en dat is bijna de helft van dat in Nederland( 5,5%) en zelfs op een derde van het gemiddelde Amerikaanse werkeloosheidscijfer van 9,1%!

De werkgelegenheid groeide jaarlijks met 5,2 % terwijl die in heel de VS stagneert.

Daarnaast heeft Noord Dakota een overheidsoverschot (meer inkomsten dan uitgaven) en kon de regering zelfs de belastingen verlagen!

De journaliste is gaan zoeken naar oorzaken die dit kunnen verklaren. Ligt het aan de grote olie- en gasvoorraden? Nee, want dan zou Texas dezelfde positieve cijfers laten zien en dat is juist niet het geval.

Rampell heeft een heel ander fenomeen ontdekt, namelijk de Bank of North Dakota.

Deze enige bank in overheidshanden in deze staat, heeft mogelijk voor een groot deel aan dit succes bijgedragen. De Bank of North Dakota (BND) is ontstaan in 1919 na een agrarische revolutie waarbij de overheid een sociaal experiment onder staatscontrole wilde starten om de afhankelijkheid van de private banken uit andere staten te doorbreken. De BND is in de loop der jaren steeds succesvoller geworden en heeft inmiddels een groot aantal financiële diensten ontwikkeld om ondernemingen en agrarische bedrijven tegen lage kosten te financieren. Men heeft ook een goedkoop programma voor startende ondernemers en zelfs studentleningen.

In 2010 was de netto winst met 6,5 % gestegen tot $ 61,9 miljoen. Het was het zevende jaar op rij met positieve winstcijfers.

Deze bank is erin geslaagd om als geldinstelling haar middelen in dienst te stellen van de gemeenschap en de economie. Een deel van de winst wordt gestort in een algemeen fonds waaruit maatschappelijke projecten gefinancierd worden.

Dankzij deze bank draait de hele samenleving goed en kan de overheid zelfs belastingen verlagen!

Laten Nederland en Europa hieruit een les trekken. Breng banken weer in handen van de overheid want geldverstrekking is van het hoogste maatschappelijke belang.

Ruud Thelosen
Redactie SP Eindhoven