Eindhoven

Jort Kelder bewijst regelmatig lippendienst aan de financiële en managementelite door openlijk te stellen dat de hetze tegen hoge beloningen, voortkomend uit jaloezie van de gewone burger, maar eens afgelopen moet zijn. Kelder erkent wel dat uit onderzoek gebleken is dat meer dan 90% van de Nederlanders vindt dat de topinkomens beperkt moeten worden. Hij vindt dat echter "loos gekakel van het volk".

Geen wonder dat Kelder vindt dat we de meritocratie of misschien zelfs de dictatuur maar moeten invoeren zoals hij met het voorbeeld van Singapore duidelijk maakt. Hij verwijt de politiek "dat ze buigen voor populisme en …hunkeren naar de kiezersgunst". Als dat laatste inderdaad waar is dan zou er allang een wet aangenomen zijn om hogere inkomens te beperken. De nu genomen maatregelen zoals de villataks van 2,35% en de vermogensbelasting van 4% zijn maar marginale instrumenten om de inkomensongelijkheid aan te pakken, die juist de laatste 30 jaar in Nederland sterk is toegenomen. Kelder vergeet dat liever. Het pleidooi van Balkenende voor een Rijndeltamodel wordt door Kelder ook als onzinnig afgeserveerd. Volgens dat model is de samenleving op te vatten als driegeleding tussen overheid, economie en civil society. De overheid heeft als taak daarbij de juiste balans te vinden en te realiseren.

Bovendien is het zo dat niet alleen het gewone volk terecht ageert tegen topinkomens maar ook de wetenschappelijke elite. Zo heeft professor J. Tinbergen, de enige Nederlander die ooit de Nobelprijs voor Economie kreeg, al decennia geleden bepleit voor wat nu heet de Tinbergen-norm. Het verschil tussen hoogste en laagste inkomen zou niet meer mogen bedragen dan een factor 5 !!! Het zou juist van politieke moed getuigen als de regering niet alleen een minimuminkomen vastlegt, maar ook een maximuminkomen en dan niet alleen voor de publieke sector (de Balkenende-norm).

Verder is het ook nog zo dat uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat prestatiebeloning (externe prikkels) niet leidt tot betere bedrijfsresultaten. De intrinsieke factoren zoals de inhoud van de functie, de vrijheid om te beslissen en verantwoordelijkheid zijn veel belangrijker!

De topwinsten en -inkomens die in het bedrijfsleven en de financiële sector behaald worden ondermijnen de andere sectoren. Kelder wil politici en ambtenaren veel betere salarissen geven als zij ook maar "genoeg opleveren" !? In de Kunstsector, de Gezondheidszorg, de Wetenschap en het Onderwijs kun je de resultaten echter niet in een objectieve geldwaarde uitdrukken. Inkomensbeleid voor alle sectoren hoort bij het primaat van de politiek!

Solidariteit is een belangrijke maatschappelijke waarde maar die moet ook concreet vormgegeven worden via belastingen en wetten.

Het is gebleken dat in het rampjaar 2008 bij de banken en financiële instellingen de bonussen nauwelijks zijn gedaald terwijl veel banken op omvallen stonden en de overheid moest ingrijpen met gemeenschapsgeld. Dus goede of slechte bedrijfsresultaten, voor de bonussen maakt het niet uit!

In de semi-publieke sectoren als universiteiten, hogescholen, ziekenhuizen en woningcoöperaties gaat het niet veel beter, al zijn de bonussen daar veel lager. De vastgestelde Balkenende norm wordt echter ook daar met voeten getreden.

Eind september publiceerde het NRC een onderzoek over de bonussen bij woningcoöperaties. De fusies van de afgelopen jaren in deze sector hebben niet tot efficiencyverbetering geleid maar wel tot hogere salarissen en bonussen voor de directie.

De fusie van de Sociale Woningstichting (SWS) en Stichting Hertog Hendrik van Lotharingen (HhvL) en voormalige Philipscoöperatie in Eindhoven tot het huidige Woonbedrijf leverde twee directieleden ieder een miljoen euro op!

Het is goed dat de SP-Tweede Kamerfractie een adviesaanvraag en wetsvoorstel bij de Raad van State heeft ingediend om bestuurders van ondernemingen via het strafrecht hard aan te pakken bij financieel wanbeleid en een ontbrekend risicobeleid. Nu kan dat kennelijk alleen bij zaken waar het draait om (boekhoud-)fraude.

"Witte boorden criminaliteit" is lange tijd een ondergeschoven kindje geweest in het strafrecht en had bovendien geen prioriteit bij het Openbaar Ministerie!

Ruud Thelosen
lid van SP