Eindhoven

De Engelse Hoogleraar Devereux publiceerde eind augustus 2007 in de Financial Times de resultaten van een onderzoek naar de afdracht van vennootschapsbelasting van Engelse multinationals. Conclusie: een derde van de grootste bedrijven betaalden helemaal geen belasting en de rest van de 700 bedrijven nauwelijks!

Hoe zit dat in Nederland?
Begin 2008 publiceerde het NRC resultaten van een onderzoek naar belastingverplichtingen van multinationals. De conclusie luidde dat zij nauwelijks vennootschapsbelasting betalen.
Het belastingstarief is de laatste jaren al gedaald en bedraagt nog maar 25,5%.

In werkelijkheid bleek van 23 AEX fondsen dat zij maar 16,8 % betaalden in 2006, toen de vennootschapsbelasting nog 29,6% bedroeg! Iets meer dan de helft dus van de wettelijke eis.

De wetgever staat toe dat bedrijven extra aftrek kunnen krijgen, wanneer ze zich als een financiële instelling gedragen ten opzichte van hun buitenlandse dochterbedrijven. Via het rondpompen van geld in de vorm van leningen en daarover te betalen rentevergoedingen tussen moeder en dochterbedrijven krijgt men extra aftrek. Dat is echter geen core business van multinationals.

Tweede kamerleden van PvdA, Groen Links en de SP stelden hierover direct vragen aan Staatssecretaris De Jager. Dit leidde eerst tot een afwijzing, want de overheid geeft geen belastinginformatie over individuele belastingplichtigen. Voor particulieren een begrijpelijk antwoord vanuit het oogpunt van de privacy. Als het gaat om bedrijven met een beursnotering is dat een belachelijk argument!
Via aangenomen moties van de heren Tang, Vendrik en Irrgang werd de bewindslieden gevraagd met deze informatie te komen.

Later verschafte de staatssecretaris wel enig inzicht. De totale betaalde belastingen van 23 Nederlandse multinationals met een AEX-notering, bedroegen € 1,3 miljard over 2007. In 2006 bedroeg dat nog 17,9 miljard voor alle Nederlandse vennootschappen!

Het grootste deel van die € 1,3 miljard wordt opgehoest door drie grote banken ING, ABN/AMRO en Fortis die samen 900 miljoen betalen. Dus 400 miljoen blijft er over voor de andere multinationals waaronder Shell, Unilever, Philips en de anderen. Een schijntje dus in het licht van de behaalde honderden miljarden winst.

Dus de conclusie kan niet anders luiden dan "the rich pay less"!

Terwijl deze MNO's zich zo graag profileren als Maatschappelijk Verantwoorde Ondernemingen zijn ze kennelijk weinig verantwoordelijk richting samenleving en belastingbetaler.

De wrange constatering is dat de grote en rijke bedrijven veel minder betalen dan de kleine bedrijven. Hetzelfde geldt voor de hoge inkomens die veel minder belasting betalen ondanks het hogere tarief, omdat zij gebruik maken van fiscale constructies of belastingontduiking hetgeen uiteindelijk een veel lagere belastingdruk oplevert.

Bekend is bijvoorbeeld het belastingverhaal van topondernemer Roel Pieper.
Pieper maakte 10 jaar lang gebruik van een regeling waarbij hij dertig procent van zijn belastbaar inkomen belastingvrij ontving. Deze '30-procentregeling' is bedoeld voor expats die voor een tijdelijke klus in Nederland zijn en voor Nederlanders die meer dan 15 jaar in het buitenland hebben vertoefd en hier een topfunctie gaan bekleden. De zogenaamde onmisbare "kenniswerkers". Nu de belastingdienst deze gunstige regeling niet heeft verlengd is Pieper verhuisd naar de Franse Rivièra.

Geen wonder dat FNV voorzitter Jongerius het kabinet verwijt teveel de oren te laten hangen naar de werkgevers en ondernemers en te weinig oog heeft voor werknemers. De feiten ondersteunen die bewering. Minister Bos en de Jager hebben de kamer beloofd om met nieuwe maatregelen te komen zodat multinationals ook hun evenredige belastingbijdrage leveren. In juni 2009 is dat nog steeds niet gebeurd want er moet eerst nog een consultatieronde plaatsvinden ! Dan moet ik meteen denken aan de slogan van de belastingdienst:" Leuker kunnen we het niet maken wel gemakkelijker"!

Ruud Thelosen
SP lid