Eindhoven

Vandaag houdt SP partijleider Jan Marijnissen de 9e Thorbeckelezing in de oude vergaderzaal van de Tweede Kamer in Den Haag. De titel luidt:"Dimmen of gasgeven : Hoe de parlementaire democratie overeind te houden in moeilijke tijden?"

Marijnissen treedt daarmee in de voetsporen van andere bekende politici en professoren. In 1998 heeft Frits Bolkenstein de reeks geopend. De meest bekende lezing was die van Hans van Mierlo "Democratie en politieke vernieuwing" in 2000. Bij zijn recente overlijden werd dit verhaal nog geroemd als het geestelijke fundament van D'66.

Jan Marijnissen / Foto: Rob de Kruif

Jan Marijnissen is de directe opvolger van Hans Wiegel, die in 2008 de laatste Thorbeckelezing hield met de titel: "Hoe de boel bij elkaar te houden in turbulente tijden"? De titels vertonen grote overeenkomsten, maar de inhoud
zal waarschijnlijk sterk van elkaar verschillen.

De meer bekende lezingen waren van Gerd Leers in 2005 met "Leiderschap in bange dagen" en Piet Hein Donner in 2007 met als titel:" Politieke vernieuwingen helpen ons niet vooruit".

De lezingen zijn zo opgezet dat er behalve een hoofdspreker ook een 2e lezing, een zogenaamd co-referaat, wordt gehouden. Dat zal vandaag gedaan worden door filosoof en publicist Bart Jan Spruyt, waarna een debat wordt
gehouden.

Verder wordt er op deze dag ook de Thorbeckeprijs voor welsprekendheid aan een politicus uitgereikt.

Juist in deze verkiezingstijd een mooie gelegenheid voor de SP om haar eigen visie over bestuurlijke dilemma's naar voren te brengen.

In het algemeen wordt bij bestuurlijke vernieuwing veelal gedacht aan een gekozen minister-president of burgemeester en ook meer invloed van de burger op de politieke besluitvorming via een verplicht of raadgevend referendum.

Verder is er dan de discussie over de zin/functie van de Eerste Kamer of het inkrimpen van het aantal zetels in de Tweede Kamer. Recent is daar ook nog de discussie bijgekomen over het aantal ministeries en de samenvoeging van provincies en waterschappen. Zo is ook de SP voorstander van opheffing van waterschappen en deze onderbrengen bij provincies omdat het goedkoper en democratischer is.

Het socialistische programma pleit ook voor minder ministeries waardoor een betere samenwerking en samenhang in beleid mogelijk wordt.

In het SP verkiezingsprogramma 2010-2015 is hoofdstuk 3 "U moet het zeggen" het gedeelte dat gaat over democratie en bestuur. Daarin pleit de SP voor meer zeggenschap aan de burger o.a. via landelijke, regionale en gemeentelijke referenda. Zo was de SP ook voorstander om de Europese grondwet voor te leggen aan een volksraadpleging, wat echter niet gebeurd is uit angst voor een afwijzing zoals de eerste keer.

Het AOW voorstel en privatiseringsvoorstellen in de zorg, openbaar vervoer, energiebedrijven en woningcorporaties zouden in een referendum ook zeker gesneuveld zijn.

De SP pleit vooral voor een grondwettelijk recht van petitie, zodat burgers meer grip krijgen op het parlement. Indien voldoende burgers een bepaald onderwerp belangrijk genoeg vinden moeten de volksvertegenwoordigers er ook
iets mee doen.

Jan Marijnissen zal mogelijk deze punten maar vooral ook een hele persoonlijke visie naar voren brengen.

Ruud Thelosen
SP-lid