Eindhoven

Op 2 januari 2009 spraken regionale SP-ers met enkele inwoners van Leende over het nieuwe station in Maarheeze en met name over buslijn 173. Naast het Eindhovense raadslid Bernard Gerard waren aanwezig SP-bestuurslid Dannie Haans uit Geldrop-Mierlo, SP-lid Anita Tuinhout uit Heeze en Tweede kamerlid Paul Lempens uit Weert, via wie het gesprek in eerste instantie tot stand gekomen was.

Het SRE
Bernard Gerard was uitgenodigd omdat hij binnen de SP de regionale verkeersproblematiek het beste kent, en omdat hij jarenlang in de Regioraad gezeten heeft. De Regioraad was een soort halfslachtige “gemeenteraad” van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), en dat SRE gaat over het busvervoer in onze regio. Wat bij een gemeente het College van B&W is, is bij de SRE het Dagelijks Bestuur (DB). De Eindhovense wethouder Van Merrienboer van Verkeer gaat in het DB ook over Verkeer. Het woordje “was” duidt erop dat vanaf 1 januari 2009 de situatie veranderd is. Er zitten nu alleen nog maar wethouders en burgermeesters in, ook eentje uit Heeze-Leende.

Buslijn 173 in Leende

Voor- en nadelen van het nieuwe station
De bereikbaarheid van Eindhoven scoort al jaren hoog als politieke prioriteit. Tot voor kort stond dat begrip ongeveer gelijk aan nieuw asfalt, desnoods dwars door natuurgebied. De afgelopen jaren zijn de inzichten genuanceerder geworden. Bernard Gerard vindt ze nog niet genuanceerd genoeg, maar het huidige College van B&W zet in elk geval voor het eerst nieuw asfalt NIET vooraan de rij met maatregelen. Die rij begint met betere ruimtelijke planning, langzaam verkeer, openbaar vervoer, betere benutting, en pas op het eind is er sprake van nieuw asfalt. Het nieuwe station in Maarheeze past in deze trend.

Pas in 2005 maakte een studie van het SRE, de provincie en de gemeente Cranendonck (waar Maarheeze onder valt) aannemelijk dat deze wens rendabel kon zijn. Een probleem was dat de NS ontbrak. De NS deed het onderzoek nog eens over, kwam tot dezelfde conclusie maar eiste dat er dan geen bus evenwijdig aan de rails ging rijden. En dat is precies wat lijn 173 doet. Een analyse wat precies de schade zou zijn van het handhaven van de buslijn voor de exploitatie van het spoor is er niet of is niet openbaar.

Regionale SP-ers over buslijn 173 in Leende

Het DB van de SRE ging (noodgedwongen) op de condities van de NS in, er was geld en zodoende komt daar in mei 2010 een nieuw station.

Het algemeen belang is heel erg gediend met het nieuwe station. Inwoners van Maarheeze kunnen de auto laten staan en bovendien krijgt het station een Park & Ride – karakter, waardoor het een soort transferium wordt.

De inwoners van Leende gaan erop achteruit. Zij hadden een sneldienst naar hartje Eindhoven, waarvan veel scholieren en een aantal forensen gebruik maken, en die sneuvelt. Het is een klassiek voorbeeld van dat het kleinere verlies en de grotere winst.

De overeenkomst is gesloten tussen het DB enerzijds en de minister en de NS anderzijds. De Regioraad heeft er niet over gestemd, maar Bernard Gerard zou vanwege het totaalplaatje voorgestemd hebben. De SP is blij met een station in Maarheeze. De SP zou nog blijer zijn met een station en daarnaast ook een sneldienst, maar die keus deed zich niet voor.

Het verdwijnen van lijn 173 werd opgenomen in het Program van Eisen van de aanbesteding van het OV in onze regio. Daar heeft de Regioraad zonder veel discussie wel mee ingestemd. Die aanbesteding leidde in december 2008 tot een nieuwe dienstregeling. En pas daarna kreeg de bevolking van Leende lucht van het probleem. In hoeverre de dorpspolitiek van Leende (tegenwoordig onderdeel van de fusiegemeente Heeze-Leende) schuld is aan de informatieachterstand is niet uitvoerig besproken.

Een bliksemactie die 2100 handtekeningen oplevert, en een vervolg-enquête
En toen begon mevrouw Vereijken uit Leende een petitie voor het behoud van lijn 173 en ze had met Oud en Nieuw in korte tijd 2100 handtekeningen bij elkaar. Wat nu?

In elk geval is de SP altijd blij met dit soort initiatieven. Mevrouw Vereijken wil de handtekeningen aanbieden aan minister Eurlings en dat is een goed idee. De minister gaat vijf miljoen bijlappen voor het station en dat is een mooie aanleiding om hem uit te nodigen het ene te doen, en het andere niet te laten. Waarschijnlijk gaat echter Eurlings zeggen dat hij niet over de bedrijfseconomie van de NS gaat, en het advies van Bernard Gerard was dan ook om contact te zoeken met de NS en daartoe eerst een soort eigen marketing-enquête te organiseren.

Het verlies van de bevolking van Leende is namelijk niet totaal. Er blijft wel een bus, maar die lijn is opgespannen tussen de stations van Heeze en Maarheeze. Ongetwijfeld wordt gehoopt dat de Leendenaren via die stations de trein betreden, maar of die Leendenaren dat doen valt te bezien. Waarschijnlijk gaan zij (voorzover geen scholier) eerder de eigen auto starten. Als aannemelijk gemaakt kan worden dat de bedrijfseconomie van de NS niet gebaat is bij de inwoners van Leende, is dat wellicht een argument om het verzet tegen een parallelle buslijn te heroverwegen. Misschien kan de NS er wel een financieel belang in nemen en/of kan de gemeente Heeze-Leende een bijdrage leveren.

Paul Lempens en de afdeling Geldrop-Mierlo,waaronder Heeze-Leende binnen de SP valt, hebben aangeboden mee te helpen bij een dergelijke enquête. Er wordt informatie opgevraagd bij de SP-Tweede Kamerfractie en mogelijk komt er ook een gesprek met Van Merrienboer.

Wordt vervolgd.