Eindhoven

"Een voorstelling in drie ronden," zo noemde SP-woordvoerder Bernard Gerard de financiële sanering van het Parktheater. In de raadsvergadering van 16 december werd de eerste ronde afgewikkeld en de tweede aangekondigd.

In de eerste ronde werd de schuld gesaneerd met een bedrag van 3,8 miljoen euro aan gemeentegeld. Daarmee kan het Parktheater tot en met 2010 vooruit.

Het Parktheater / Foto: Anke van Hest

De tweede ronde vindt plaats bij de behandeling van de Voorjaarsnota. Dan moet er een oplossing gevonden worden voor de onderhoudskosten van het pand. De gemeente schat deze op 590.000 euro per jaar. Dit geld moet nog gevonden worden en weet het theater nog niet of dit bedrag genoeg is. Wat overblijft is een verschil van mening over de subsidie die ná 2010 nodig is; de derde ronde. Het Parktheater wil 300.000 per jaar extra. Ook dat geld is er nu niet en de vraag is of het binnen afzienbare tijd te vinden is. Het College wil daarom dat het Parktheater zijn ambities vooralsnog aanpast aan de financiële realiteit.

Vooropgesteld moet worden dat de SP waardering heeft voor het vele werk, dat de nieuwe directie verzet heeft om de puinhopen op te ruimen van de vorige directie en Raad van Commissarissen. De nieuwe directeur, Giel Pastoor, heeft het goed gedaan. Pastoor kwam en hoewel hij in eerste instantie niet kon zien, omdat de toenmalige directeur Fons Bruins hem vals voorgelicht had over de rokende puinhoop die de financiën van het Parktheater waren geworden, overwon hij in ieder geval ten dele.

De SP wil dit, in navolging van het College, graag honoreren. Het Parktheater is immers een cultuurtempel waar in 2007 240.000 mensen naar toe gingen. Dat moeten er in 2012 265.000 worden. Dat klinkt pas spectaculair als men zich realiseert dat de bezettingsgraad daarmee moet stijgen van 72 naar 78%. Dat zou een enorme prestatie zijn. Een recente prestatie is dat de nieuwe directeur al voor grofweg een miljoen per jaar heeft weten te snijden in de exploitatie van het theater. Om quitte te spelen had dat ongeveer 1,3 miljoen euro moeten zijn. Het verschil, 300.000, is de inzet van de eerder genoemde derde ronde. Om het getal in perspectief te plaatsen: het Parktheater heeft over 2008 een begroting van 10,7 miljoen euro, waarvan ongeveer 2,9 miljoen uit subsidie bestaat.

Analyse

Alles overwegende is het Parktheater er door de verbouwing eigenlijk vooral op achteruit gegaan. Het pand ziet er een stuk mooier uit en zal ongetwijfeld moderner ingericht zijn. Maar na de verbouwing is het aantal zitplaatsen niet hoger is dan vóór de verbouwing, terwijl de huisvesting inmiddels wel 400.000 euro per jaar meer kost. Fons Bruins heeft met zijn lobby de politiek er in 2003 ingeluisd. Alleen de SP stemde tegen. Die vertrouwde de verbouwingsoperatie niet. Dat bleek terecht, maar er was zelfs nog meer om wantrouwig over te zijn.

Naast de huisvestingslasten blijkt ook de reservering voor onderhoud sterk gestegen te zijn. Een gemeentelijke standaardmethode komt op 590.000 euro per jaar uit. Het Parktheater betwijfelt of dat voldoende is en beroept zich op specialistische methodes. Er is nog geen overeenstemming over de hoogte van het bedrag. Op dit moment staat de reservering voor gebruikersonderhoud voor 50.000 op de begroting. Het voornemen van de gemeente om dit voor eigen rekening te nemen moet als subsidie worden aangemerkt omdat, strikt genomen, gebruikersonderhoud voor kosten van de gebruiker is. Dat geld moet de gemeente nog vinden, in ronde nummer twee.

Pastoors wens om er in 'ronde drie' nog eens 300.000 bij te krijgen is niet absurd. Andere schouwburgen in den lande krijgen per bezoeker veel meer subsidie. De gemeente Eindhoven legt per kaartje op het Parktheater in 2008 10 euro toe. Dat zal worden 12 euro als de onderhoudsvoorziening meegeteld wordt en 13 euro als Pastoor er zijn 300.000 bij krijgt. De gemiddelde Nederlandse gemeente past 16 euro per kaartje per jaar bij. In de vier grote steden ligt dit bedrag tussen de 23 en de 42 euro.

Budgetair boven stand

Hiermee is Pastoors tweede grote probleem geschetst: de gemeente Eindhoven. Die gemeente leeft cultureel al vele jaren ver boven haar stand. Eindhoven speelt de grand seigneur op basis van een budget dat daartoe veel te mager is (zie ook dit artikel over Het Zuidelijk Toneel).

Deze werkelijkheid wordt al jaren verhuld door politieke spelletjes en wollige bla-bla– verhalen, die al twee CDA-wethouders de kop gekost hebben zonder dat dat iets opgeleverd heeft. Ook bij de recente vergadering over het Parktheater begonnen die spelletjes weer. GroenLinks wilde de drie ton erbij kletsen op basis van 'Brainport' waarvoor evenmin structureel geld beschikbaar is. De PvdA schoof het af op 'Cultuur Totaal', welk fenomeen op dit moment vooral dient als een soort witwasmachine om onopgeloste problemen in te stoppen.

Het overgrote deel van de andere partijen probeerde mooi weer te spelen, zelfs zonder enige poging om daar nog een schijn van onderbouwing aan te geven. Leefbaar Eindhoven en het Ouderen Appèl hadden het zichzelf nog gemakkelijker gemaakt door niet eens aan het commissiedebat deel te nemen, een regelrechte blamage na alle eerdere opgeblazen verklaringen over het onderwerp. Het is pure politieke lafheid.

SP-woordvoerder Bernard Gerard ergert zich steeds meer aan deze onophoudelijke schijnheiligheid en formuleerde zijn standpunt daarom in zeer duidelijke termen. Het zou al een prestatie zijn als Eindhoven de 'tweede ronde' tot een goed einde wist te brengen. Vooralsnog zou de derde ronde niet aanbreken en daarom moesten de culturele ambities maar aangepast worden aan wat financieel mogelijk was.

Dat is vervelend voor Pastoor, die er ook niets aan kan doen, en ook vervelend voor de Eindhovense bevolking die dan geen topinstelling binnen zijn grenzen heeft, maar het is niet anders. "Immers," zo stelt Bernard Gerard ,"Willem II heeft ook niet het budget om kampioen te worden in de Eredivisie en wordt dat dan ook niet. Toch betwijfelt niemand het bestaansrecht van deze club." De SP zit te rekenen op een voorstel om het culturele budget wat op te voeren en zal daar binnenkort mee naar buiten komen.

SP laat zich niet onder druk zetten door Zuidelijk Toneel