Eindhoven

Vragen van raadslid Bernard Gerard (SP) over de toegankelijkheid en de actualiteit van gemeentelijke informatie op de Eindhovense website.

Eén van de medewerkers van de Publiciteitswerkgroep van de SP had de taak op zich genomen om een artikel te schrijven over het nieuwe hondenpoepbeleid van de gemeente, vastgesteld in november 2007. Conform zijn gewoonte ging hij daartoe op zoek op passende websites, in dit geval die van de gemeente Eindhoven. Dat was geen feest. Voor de zekerheid heb ik zijn pogingen herhaald en uitgebreid. Ik heb geprobeerd mij daarbij te verplaatsen in de gemiddelde burger die de website bezoekt. Ik zal proberen u te laten delen in de ervaringen, waarbij ik zowel op het concrete voorbeeld inga als op een zekere veralgemenisering daarvan.

Ik probeer mij voor te stellen dat ik als doorsneeburger een hond heb, en dat ik wil weten hoe het in 30 oktober 2007 aangenomen nieuwe hondenpoepbeleid er precies uit ziet. Ik deed dat op 07 februari 2008.
Onnozel als ik ben, type ik op onze homepage als zoekterm “Honden uitlaten”. Ik krijg 73 entries, waaraan mij enkele zaken opvallen:

1. De zoekmachine staat standaard in de logische “OF”-functie. Hoe meer trefwoorden je intypt, hoe meer entries. De logische “EN”-functie is niet in te stellen;
2. De zoekmachine kent geen tijdinstelling ( van… tot ….);
3. Slechts 6 van de 73 zijn van na 01-11-07;
4. Zoals meestal bij elektronisch zoeken, krijg je een aantal resultaten waarin het gezochte woord slechts in een onbeduidende uithoek voorkomt. Zo figureert in de resultaat-titels van na 01-11-07 het kopje:
1. “vaststelling uitslag referendum” (waarna de complete bladzijde in Groot Eindhoven volgt, waar inderdaad ergens ver weg iets over de hondenbelasting staat);
2. Een soort verzameltitel dd 21-1-07, waarin een onbenoemde “ik-persoon” over diverse aspecten van het uiterlijk van de stad spreekt. Ik meen hierin de hand van wethouder Fiers te ontdekken;
3. Dd 21-1-8 “Wat is er te doen?” (ik heb niet meer gekeken of er ergens een hondencircus was);
4. En inderdaad een drietal artikelen die over het onderwerp gaan, twee korte publieksartikelen die over het nieuwe beleid gaan, en een artikel over een plantsoen aan de Boschdijk.
5. Waar kom je NIET uit?
1. Bij het officiële beleidsstuk, dat ons in november 2007 gepresenteerd is;
2. Bij het betreffende APV-artikel.

Goed, de Nederlander wordt geacht de wet te kennen en ik ga dus op zoek of ik de APV als zodanig kan vinden. Ik type “APV” in en krijg 63 entries, waarvan er twee van na 01-11-07 zijn. Dat kan ik overigens pas vaststellen na alle 63 entries doorgelopen te zijn. Het intypen van “APV honden” levert 131 entries op.
De entries hebben zonder uitzondering een weinig informatieve verzamelnaam als “Wonen in Eindhoven”, “Veiligheid in Eindhoven”, “welkom bij het digitaal loket”, etc. Wat opvalt is dat de verzamelnaam “produkten en diensten ABCDEFG…” dateert van 17-05-06. Hoe dan ook, geen APV te bekennen. Hondenbeleid ook niet.

Dan maar de sitemap. Hondenpoep is niet te vinden onder “Milieu en afval”, waar je het zou verwachten, en trouwens überhaupt nergens. De categorie “verordeningen” ook niet.

Ik ga nu maar eens zoeken op een manier waaraan (denk ik) de gemiddelde burger zich niet schuldig maakt. Ik volg de research van onze publiciteitsmedewerker, die expert in deze is, en ga vanaf de Homepage naar Bestuur en Organisatie/Dienstverlening/Digitaal Loket/Thema’s en ik krijg een aantal verzamelnamen “Bouwen en Wonen”, “Inkomensondersteuning”, enz enz en zowaar, daar staat als categorienaam bij “Algemene Politie Verordening (APV)”. Eindelijk, is de verzuchting inmiddels.
Aangetoetst.
“Onder het door u gekozen onderwerp bieden wij u de volgende producten en diensten:
Caravans (APV); Collectevergunning (APV); parkeerverbod reclamevoertuigen; sampling, flyeren; standplaats, tijdelijk; te koop aanbieden van auto’s; venten, melding;verplichting verkoopregister”.
De selectie uit de APV is dus maar zeer beperkt. Nog steeds geen officiële regels voor het uitlaten van honden.
Pak je dan maar iets anders, bijv. de caravans, en zowaar, je komt via een korte publiekstekst, die er op het eerste oog adequaat uitziet, in een heel lang bestand terecht dat inderdaad met de APV te maken heeft. Daaraan vallen na enige momenten bezinning een paar zaken op:

1. Het is een pdf-document van 76 pagina’s;
2. Het pdf-document heeft een zoekfunctie. Die blaft vier keer bij “honden”. Jammer dat je er via “Caravans” moet komen;
3. Waarvan de pagina’s 15 t/m 76 bestaan uit de APV van 2005;
4. En de pagina’s 1 t/m 14 uit wijzigingen, door de Raad aangebracht op 06-03-07. Het besluit met betrekking tot het uitlaten van honden van nov. 2007 is dus nog niet in deze APV-tekst te vinden;
5. De eerste 14 pagina’s zijn niet om door te komen. Of er in de eerste 14 pagina’s wijzigingen worden vermeld op de pagina’s 15 t/m 76 inzake het onderwerp, dat men zoekt, valt slechts met de grootste moeite te achterhalen.

Toch eens kijken wat er gebeurt via de alfabetische lijst van producten en diensten (die van 17-05-06 dus). Het woord “APV”, al dan niet afgekort, zal men er niet op vinden. Het woord “verordening”ook niet, “hondenbelasting” wel, en dat leidt via een redelijke publiekstekst en een doorverwijzing naar een niet genoemd artikel naar dezelfde APV van 2005 als hierboven vermeld. Het woord “honden uitlaten” of “hondenpoep” zal men niet vinden.

Ik heb geprobeerd of ik de Verordening Tarieven en Heffingen 2008 eenvoudig kon vinden. Die staat er inderdaad voor de burger netjes en toegankelijk op. Zou dat zijn omdat die geld oplevert? (Deze vraag hoeft niet beantwoord te worden).

Daarna heb ik geprobeerd de integrale tekst van de Subsidieverordening te vinden. Rechtstreeks lukt dat niet. Het lukt alleen via de omweg van met name genoemde gesubsidieerde activiteiten en dan doorlinken. Geheel klantvriendelijk vind ik dat niet. Hoe dan ook, men komt uit bij een integraal afgedrukte tekst. Daaraan vallen mij na enige momenten van contemplatie een paar dingen op:

1. In beeld verschijnt de Subsidieverordening 2002, van kracht geworden op 07-02-03;
2. In de aanhef wordt vermeld dat deze Verordening tien keer gewijzigd is, laatstelijk op 08-12-03. Deze wijzigingen worden niet nader omschreven. Er wordt niets vermeld van wijzigingen na 08-12-03, terwijl toen toch het Rekenkamerrapport Verbetering Subsidiesystematiek in discussie gekomen is, met daaruit voortvloeiende wijzigingen;
3. Het is een pdf-document van 181 pagina’s met een zoekfunctie die het niet doet;
4. Een van de wijzigingen betreft bijv. het diversiteitsbeleid. Probeert men via het Diversiteitsbeleid bij de Subsidieverordening te komen, dan lukt dat niet. Er wordt niet doorgelinkt.

Ik dacht, geacht College, dit kan toch niet waar zijn? Ik heb het werk tijdje laten liggen. Toen voelde ik iets kriebelen op mijn schouder, geacht College. Ik kijk en verdomd, daar zit een engeltje en die fluistert in mijn (nog steeds burger-)oor “Bernard, je moet doen vanaf de homepage bestuur en organisatie/bestuur/bestuursinformatie en dan kom je in het BIS. Dat is wat de raadsleden zelf gebruiken en dat is veel beter.” Moet je maar net weten als burger.

Goed, dus het BIS, het Bestuurlijk Informatie Systeem. Dat is inderdaad in veel opzichten beter. Je hebt blijkbaar een regime voor burgers en een regime voor raadsleden en wethouders.

Het BIS heeft wat de rest van de website niet heeft, namelijk een uitgebreid zoeksysteem inclusief tijdvenster en andere instelmogelijkheden, en kent (minstens rudimentair) een logische EN-functie. Meer zoekwoorden leveren minder treffers en niet meer.
Type ik “apv” in, dan krijg ik 196 entries. “Apv tekst” of “apv integrale tekst” leveren geen entry, terwijl toch die wel op het BIS staan. Maar goed, al op de eerste pagina van de 196 entries staat de integrale tekst al en wat blijkt: daarin staat dezelfde APV van 2005, maar nu met wijzigingen t/m 30/10/07. Dus inclusief de nieuwe regels voor het uitlaten van onze trouwe vierpotige vrienden. Nadeel: het is een HTML-document zonder interne zoekmogelijkheden. Je kunt dus niet binnen het document zoeken op honden. Je kunt de zoekmachine van het BIS wel laten blaffen bij “honden”, maar dan moet je er eerst “honden” instoppen. Je komt dan inderdaad op de juiste plaats in de APV uit, als je je eerst door de lijst met honden-entries heen werkt. (“Honden apv” werkt niet.) Als je vervolgens iets anders in de APV wilt vinden, moet je er eerst weer uit. Het is even wennen.
De zoekmoeite is overigens ten dele overbodig, want het BIS kent een rechtstreekse categorie “Verordeningen”. Je komt dan direct bij de APV uit. Wil je echter daarbinnen zoeken, dan moet dat weer via bovengenoemde BIS-zoekmachine.
Voor de subsidieverordening geldt mutatis mutandis ongeveer hetzelfde als voor de APV.

Deze ontdekkingsreis in de jungle van onze website roept bij een doorgewinterde computer-cynicus als ondergetekende de vraag op, waarom we eigenlijk in de landelijke rangorde zo hoog geëindigd zijn. Op deze vraag zal ik piëteitshalve geen antwoord vragen. Evenmin zal ik u lastig vallen met mijn archaïsche gevoel dat er niets boven een goed papieren archief gaat.

Wel dringen zich een aantal andere vragen op.

1. Waarom is onze website, met zijn BIS-deel en zijn niet BIS-deel, eigenlijk gebaseerd op twee verschillende grondslagen en op twee verschillende kwaliteitsniveau’s?
2. Moet ik hieruit begrijpen dat er in ons ambtelijk apparaat langs twee parallelle circuits met weinig of geen onderlinge coördinatie aan hetzelfde product gewerkt wordt?
3. Kan dit efficiënter en dus zuiniger?
4. Op onze website staan van de APV twee verschillend geupdate versies (de ene t/m 06-03-07 en de andere t/m 30-10-07). In de ene versie gelden de nieuwe regels voor het uitlaten van honden niet, in de andere wel. De verouderde versie wordt m.i. door buitenstaanders met een kleinere onwaarschijnlijkheid gevonden dan de nieuwe versie. Grondslag voor het handhaven van de wet is dat burgers geacht worden deze te kennen. Dat is moeilijk als er op onze eigen website twee versies van dezelfde wet in omloop zijn. Is het baasje dat zijn hond illegaal laat poepen (de zogenaamde zwarte poeper) nu strafbaar?
5. Is het College het met mij eens dat de handhaving van gemeentelijke verordeningen ermee gediend is dat de integrale tekst binnen een redelijke termijn, op een rechtstreekse manier, dus zonder allerlei onwaarschijnlijk gepuzzel, door burgers gevonden kan worden?
6. Kunnen het BIS-deel en het niet BIS-deel elkaars kwaliteiten niet overnemen?
1. Zodat een burger, die de website betreedt, een zoekmachine treft met uitgebreide mogelijkheden als daar zijn een logische EN-functie, een tijdvenster en andere instelmogelijkheden?
2. Zodat een raadslid, dat het BIS betreedt, binnen de tekst van een verordening kan zoeken?

Met vriendelijke groeten,

Bernard Gerard (SP)