Eindhoven

Op donderdagavond 24 januari heeft de Eindhovense gemeenteraad de nieuwe burgemeester gekozen. Het referendum van 23 januari gaf als uitslag 67.49% van de stemmen voor Rob van Gijzel, 32.51% koos voor Leen Verbeek. Het opkomstpercentage bedroeg 25.64%.
Hieronder de tekst die Ans Heesterbeek namens de SP-fractie uitsprak.

Voorzitter,

Het referendum is voorbij, in Eindhoven, maar ook in de rest van het land. De opkomst heeft bewezen dat voornemens en daden niet altijd gelijk opgaan. Veel mensen bleven thuis.

Wij waren tegen het referendum. Heeft de SP nu gelijk gekregen? Ik ben hier kort over: Over een democratisch genomen besluit gaat de SP-fractie achteraf niet zeuren.

De campagne.
Als kritische tegenstanders hebben wij een goede campagne gezien, met goede kandidaten die sportief in de strijd gewikkeld waren. De burger die dat wilde, heeft een goed beeld gekregen van de kandidaten. Soms waren zij wat te politiek bezig, ze begaven zich op terreinen waar ze niets of weinig over te vertellen hadden. Dat is jammer, het maakt het beeld voor de kiezer niet duidelijker. Het kan straks ook wel eens teleurstelling geven, als de burgemeester minder prominent zijn mening kan verkondigen dan de afgelopen weken.

Dan de verkiezingsavond.
Het was jammer dat de avond traag verliep, mijn fractie had gehoopt op regelmatige tussenstanden. Het is jammer dat het percentage blanco stemmen gisteravond niet bekend was, nu weten we dat wel, krap 4 % van het aantal stemmers, dat is omgerekend naar het percentage 25.64 ongeveer 1%, daarin ziet mijn fractie erg weinig signalen van pro-referendum- en anti-deze-kandidaten-stemmers.

De uitslag.
Een niet ter negeren meerderheid voor de heer van Gijzel volgens het ED vanochtend, voor mijn fractie in ieder geval niet te negeren bij onze overwegingen. Een magere opkomst, dat viel tegen na alle peilingen van de afgelopen week, nogmaals: beloven en doen horen niet voor iedereen bij elkaar. De keuze voor de kandidaat, was echter wel duidelijk: 2/3 van de stemmen was voor Rob van Gijzel.

Een opkomst van ruim 25%.
Dan kun je twee kanten opredeneren:

• bijna 75 % van de Eindhovenaren zegt: raadsleden, kiezen jullie maar, wij weten het niet, of, dat kan ook: wij hebben geen belangstelling.
• ruim 25% zegt: fijn dat wij mee mochten doen, raadsleden, dit is onze keuze

En dat is waar wij het mee moeten doen vanavond. Bij ons ligt de verantwoordelijkheid om hier correct mee om te gaan, om niet terug te schrikken voor die verantwoordelijkheid.

Drie mogelijkheden:

1. De raad kan zelf kiezen zonder deze boodschap van de kiezer mee te nemen, dat mag.
2. De raad kan ook zelf kiezen en deze boodschap mee laten wegen.
3. De raad kan de keuze van de burger volgen.

Als we mogelijkheid 1 of 2 overwegen, dan kan de keuze anders uitvallen dan dat die gisteren is uitgevallen. Die mogelijkheid is wellicht een aantrekkelijke, raadsleden zijn ook burgers, zij hebben ook gestemd, en misschien kunnen zij beter beoordelen dan de meeste Eindhovenaren wat een burgemeester aan vaardigheden en capaciteiten moet bezitten.
Probleem is wel dat je dan veel uit te leggen hebt aan de stad. Of misschien, dat je bij de volgende verkiezingen, die er toe doen, omdat het politieke verkiezingen zijn, niets meer hoeft uit te leggen. De kiezer is dan afgehaakt. Het vertouwen in de politiek is weg, wij zijn één pot nat, wij doen toch wat we zelf willen. Ik durf niet te denken aan de opkomstpercentages die we dan kunnen verwachten.

Mijn fractie vond de keuze moeilijk, ieder voor zich, en met elkaar. Ik ga u niet vermoeien met al onze persoonlijke overwegingen, maar het was niet makkelijk. Wij gaan voor optie 3, volgen de keuze van de burger en stellen daarom vast dat Rob van Gijzel onze burgemeester moet worden. Mijn fractie luistert als de burger ons iets vertelt, dat doen we altijd, luisteren is iets anders dan gehoorzamen. Luisteren is horen wat er wordt gezegd, welke boodschap er expliciet en soms impliciet in zit.
Luisteren doen wij zeker als we zelf om een boodschap hebben gevraagd. Luisteren doen we ook als de meerderheid van de raad, zonder de SP, om een boodschap heeft gevraagd.
Ik hecht eraan hier duidelijk te zeggen dat ook Leen Verbeek een goede keus was geweest voor Eindhoven.

Wij nemen de kiezer serieus: volgens onze politieke ethiek en logica kiezen wij voor Rob van Gijzel.